با فصل سوم سری آموزشهای مقالات مروری در خدمت شما علاقمندان به این حوزه هستیم. در این مجموعه آموزشها کارشناسان تیم کارت نگارش مقاله مروری با رویکرد سیستماتیک را به طور علمی به شما آموزش خواهند داد. در واقعا آنچه که واقعا برای نگارش مقالات مروری سیستماتیک و شیوه ارائه آن نیاز دارید در این آموزش ارائه خواهد شد.
در گذشته از انجام مقاله ویژگیهای ساختاری و محتوایی در مطالعات مروری مطالبی ارائه شد. دراین جلسه در خصوص شمای کلی در شیوه ارائه مقاله مروری سیستماتیک مطالبی ارائه خواهدشد.
شمای کلی
در این جلسه شمای کلی در شیوه ارائه مقالات مروری سیستماتیک مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- عنوان
ابتدا عنوان کار را مشخص میکنیم. طبیعی است که مرور سیستماتیک به دنبال پاسخ به یک پرسش خاصی بود، اما اینکه ما چه عنوانی را انتخاب بکنیم، از اهمیت برخوردار است. تعداد کلماتی که ما در عنوان استفاده میکنیم، اینکه از یک عنوان واحد استفاده کنیم یا از یک عنوان اصلی یا فرعی استفاده کنیم، اینکه آیاا عنوان ما به شکل پرسشی باشد، به شکل تعجبی باشد، و چه بخشهایی داشته باشد و از چه کلیدواژههایی استفاده بکنیم، از اهمیت برخوردار است. زیرا بعداً عنوان هویت کار ما را شکل خواهد داد و باعث میشود که در پایگاه اطلاعاتی بر اساس این کلیدواژهها نمایهسازی صورت بگیرد و حتی جستوجو و استناد شود. در موارد بسیاری مقالات به دلیل اینکه عنوان خوب و جذابی داشتند یا کلیدواژههای خوبی در عنوان استفاده شده بود، مورد استفاده بیشتر نیز قرار گرفتند.
- تاریخ تکمیل پژوهش
در مقالات تاریخ تکمیل پژوهش را میآوریم که از چه زمانی شروع کردیم و در چه زمانی به پایان رساندیم. - نحوه تماس با نویسندگان
اطلاعاتی را میآوریم در ارتباط با اینکه چگونه با نویسنده یا نویسندگان میتوان ارتباط برقرار کرد. زیرا ما به دنبال این هستیم که یافتههای خود را اثبات کنیم، توجیه کنیم و به نیازمندان آن ارائه کنیم. پس بهتر است که اطلاعات تماسمان را در اختیار همگان قرار دهیم. این کاری است که حتماً باید صورت بگیرد و جزء اطلاعات پژوهشی و اخلاق پژوهشی است. این اطلاعات تماس ممکن است ایمیل، شماره تلفن، محل کار، آدرس وبسایت یا هر چیز دیگری باشد.
- همکاران طرح
باید اشاره کنیم که همکاران ما در انجام این طرح چه کسانی بودند. ممکن است ما با مجموعهای از افراد با تخصصهای مختلف همکاری کردیم و این طرح و این مقاله را به انجام رساندیم. اگر طرح عنوان مشخصی دارد، اشاره میکنیم و همکاران را هم اشاره میکنیم. اما ترتیب آوردن همکاران هم از اهمیت برخوردار است که با توجه به همکاری که داشتند، چه کسانی اول بیایند، چه کسانی آخر بیایند و حتماً رضایت آنها در مقاله آورده شود.
- شیوه مشارکت نویسندگان
میتوانیم به شیوه مشارکت آنها نیز اشاره کنیم، اینکه آیا در تحلیل به ما کمک کردند، در استخراج اطلاعات یا در سابمیت مقاله که باید به این مورد اشاره کنیم. - منابع حمایتکننده
اگر از منابعی، از سازمانهایی یا از ارگانهایی حمایتی دریافت کردیم، چه حمایت معنوی و چه مادّی، ممکن است کار ما سفارش باشد که همهی اینها را اشاره میکنیم و این اهمیت آوردن اطلاعات مربوط به حمایتکنندگان را نشان میدهد.
اما چکیده یک مقاله مرور سیستماتیک چه ویژگیهایی را دارد؟
- چکیده (ساختارمند و بدون ساختار) توجه به شیوهنامه ارسال مقالات
o پیشزمینه
o اهداف
o راهبردها
o معیارهای گزینش مطالعات
o شیوه گردآوری و تحلیل دادهها
o یافتهها
o نتایج و پیامدها
چکیده مقاله مرور سیستماتیک میتواند از نوع ساختارمند یا structured باشد یا از نوع بدون ساختار یا non-structured باشد. با توجه به اینکه شیوه ارسال مقاله چیست و اینکه مجلهی هدف ما چه شیوهای را میپسندد، در ارائهی چکیده اهمیت دارد که آن را به شکل ساختارمند یا بدون ساختار ارائه کند.
شکل ساختارمند به این ترتیب است که بخشهای هدف، روششناسی، یافتهها و نتیجهگیری جدا، جدا و هر کدام در قالب پاراگراف جدا آورده میشود. اما بدون ساختار هیچ گسستی وجود ندارد و هدف روششناسی یافتهها و نتایج پشت سر هم در قالب یک پاراگراف ارائه میشود. پس ابتدا ما باید قبل از ارسال مقاله به سایت مجله مراجعه کنیم، شیوهنامه ارسال را بخوانیم، تمام جزئیات که چگونه چکیده مقاله نوشته شود، بخشهای مقاله چه چیزهایی باشد، چگونه ارسال شود، شیوه استنادی، فرمت مقاله، نوع فایل مقاله که آیا Pdf یا word باشد، همه اینها را مطالعه میکنیم و متناسب با آنها مقاله را آماده میکنیم.
اما در چکیده چه بخشهایی آورده میشود؟ چکیده به عنوان عصاره و فشردهی کار ما از اهمیت برخوردار است. در بسیاری از موارد افراد صرفاً با خواندن چکیده تصمیم میگیرند که آیا کل مقاله را بخوانند، آیا دانلود کنند، بخرند یا نه؟ پس چکیده و ویژگیهای آن و اینکه چه اجزایی دارند، از اهمیت برخوردار هستند.
چکیدهها را معمولاً خود افراد مینویسند، هرچند خود نویسندهها میتوانند آنها را به چکیده نویسهای حرفهای هم ارائه کنند. اما در چکیده باید پیشزمینه و مقدمهی کار به شکل خیلی کوتاه اشاره شود که هدف یا اهداف آن چه بوده است و از چه شیوههایی برای گردآوری و تحلیل و تجزیهی دادهها استفاده شده است، گزینش مطالعه چگونه بوده است، اگر ما مقالهی مرور سیستماتیک داریم مینویسیم، باید بگوییم که مطالعات چگونه گزینش شدند، چگونه دادهها گردآوری یا تحلیل شدند، یافتههای کار ما چه چیزهایی بودند و نتایج و پیامدهای این کار چه چیزی هستند. پس این میشود کل چکیدهای که میتواند برای کار ما وجود داشته باشد.
چکیده عصاره و فشردهی کار و پیشانی کار است. پس بهتر است که ما با دقت فراوان آن را تهیه کنیم و به اطلاعات کلی راجع به کارمان را اشاره داشته باشیم.
در جاهایی ممکن است که نیاز داشته باشیم که از اعداد یا از درصد و از فراوانی استفاده کنیم، حتماً به آنها اشاره میکنیم. اگر در گردآوری و تحلیل از نرمافزار خاصی به روش خاصی استفاده کردیم، اشاره خواهیم داشت.
- کلیدواژهها (کمیت و کیفیت) توجه به اصلاحنامهها (Thesauri)
بعد از چکیده ما کلیدواژهها را وارد میکنیم. اینکه کلیدواژهها چند تا باشند و چگونه باشند، از اهمیت برخوردار است. در بسیاری از موارد با توجه به حوزههای موضوعی اصلاحنامههایی وجود دارد یا Thesauriهایی وجود دارد و ما میتوانیم به آن Thesauriها یا اصلاحنامهها مراجعه کنیم و کلیدواژههایی را متناسب با آن اصطلاحنامهها استخراج کنیم.
برای مثال در حوزهی زیستشناسی، عمران، بیوشیمی، مهندسی، علوم انسانی، زمینشناسی، اصطلاحنامههای زیادی حتی به زبان فارسی وجود دارد و در میتوانید در سایت ایرانداک آنها را پیدا کنید. پس بهتر است برای مثال به سایت ایرانداک مراجعه کنید، اصطلاحنامه مرتبط با رشتهی خودتان را پیدا کنید، واژهی مورد نظرتان را پیدا کنید و ببینید بهتر است که چه کلیدواژهای انتخاب شود.
در ادامه کار و در ادامه توضیح ويژگیهای ساختاری و محتوایی مقالات مرور سیستماتیک میگوییم که ابتدا ما پیشزمینهی کار یعنی مقدمه کار را اشاره میکنیم یعنی بعد از اینکه چکیده را نوشتیم، مقدمه را میآوریم. ذهن خواننده را با کارمان، اهمیت کار و ضرورت کار آشنا میکنیم، استنادات لازم را میدهیم، استنادات جدید و کافی و مرتبط، هدف کارمان را مشخص میکنیم که دقیقاً چه مسئلهای را داشتیم. آیا این مسئله اساساً وجود داشت و این مسئله باید بررسی میشد؟
به اهمیت مسئله و چگونگی رویکرد خودمان در ارتباط با مسئله اشاره میکنیم و آنچه که در مقاله انجام دادیم را وارد میکنیم. پس در بخش یک، در مقاله مرور سیستماتیک ما اطلاعات کلی را راجع به اهداف کارمان، مسئلهای که داشتیم و چگونگی برخوردمان با آن مسئله میدهیم.
در بخش دوم از مقالات مرور سیستماتیک ما روشهای کارمان را و اینکه چه ورودیهای داشتیم و چه مقالههایی را انتخاب کردیم، بر اساس چه مکانیزمی وارد میکنیم. در بخش سوم نتایج، دستاوردها و نوآوریهای کارمان، اگر مفهومی یا معانی منتج از کارمان به دست آمد و برای مثال اگر مدل مفهومی به دست آوردیم، به آن اشاره میکنیم و مورد بحث و نقد قرار میدهیم. به کاربردهای کارمان هم اشاره میکنیم؛ اینکه در چه حوزههایی کاربرد دارد، چه مشکلاتی را برطرف میکند و برای چه افراد و چه تخصصهایی مناسب است، اشاره میکند.
انجام مقاله مروری در سایت کارت پروژه توسط برترین متخصصین قابل انجام و اجرا میباشد.
به محدودیتهای پژوهش یا پژوهشهایی که مورد نیاز هستند هم اشاره میکند.
بنابراین این ۵ بخش که شما مشاهده میکنید، ۵ بخشی هستند که در اغلب مقالات و حتما در مقاله مروری سیستماتیک به آن اشاره میکنیم و آنها را به ترتیب میآوریم.
- متن اصلی (بدنه)
• مقدمه
• اهداف مطالعه
• معیارهای انتخاب مطالعات
• راهبردهای جستوجو
• روش انجام مرور
• توصیف ویژگیهای مطالعات منتخب
• ارزیابی کیفی و روششناختی مطالعات منتخب
• نتایج
• بحث
• نتیجهگیری
• تقدیر و تشکر
• بیان تناقضها
• منابع
• جداول و شکلها
اما متن اصلی یا آن بدنه یا Body مقاله مروری سیستماتیک چیست و از چه بخشهایی تشکیل شده است؟ همانطور که گفتیم، ما مقدمهای به معنای پیشزمینه و دیباچهی کارمان میآوریم، اهداف مطالعه را میآوریم، اینکه در انتخاب مطالعات از بین همهی آن مطالعاتی که وجود داشتند، چه معیارهایی داشتیم، اشاره میکنیم. به چگونگی انجام جستوجو اشاره میکنیم، اینکه مرورمان چگونه انجام شده است، اگر روش کار ما کیفی است، آیا تحلیل محتوا بوده است، آیا تحلیل گفتمان بوده است، فراتأکید بوده است؟ آیا تحلیل مضمون بوده است؟
هرچه که بوده است، آیا از روش Grounded theory یا داده بنیاد بوده است، هر چیزی که بوده است در اینجا به آن اشاره میکنیم. اینکه مطالعاتی که ما انتخاب کردیم، چه ویژگیهایی دارد، آن را هم در اینجا توصیف میکنیم؛ اینکه مطالعاتی که منتخب بودند، از چه کیفیت و روششناسی برخوردار بودند و ما چگونه آنها را ارزیابی کردیم، به آن اشاره میشود.
به نتایج کار اشاره میشود که ما چه نتایجی را به دست آوردیم، آنها را به بحث میگذاریم، به آثار گذشتگان و آنهایی که خواندیم، استناد میکنیم. یادمان باشد که در بحث استناد بسیار مهم است. ارتباط کار ما و ارتباط یافتههای ما را با یافتههای قبلی نشان میدهد. نهایتاً نتیجهگیری خودمان را انجام میدهیم، اینکه چه پاسخی دادیم، چه حاصل و عایدی از انجام این مرور داشتیم، آنها را میآوریم. اگر نیازی به تقدیر و تشکر از فرد خاص یا سازمان خاص یا کافرمای خاصی باشد، به آن اشاره میکنیم.
تناقضها یا اگر تعارضهایی وجود دارد، اگر در مسائل حقوقی مربوط به این مرور تناقضها یا محدودیتهایی وجود دارد، تضاد آرا ممکن است وجود داشته باشد، به آن اشاره میکنیم و نهایتاً فهرست منابع خودمان را با توجه به شیوهنامه مقاله وارد میکنیم.
بنابراین آنچه که شما در اینجا مشاهده میکنید، متن اصلی یک مقاله مرور سیستماتیک است.
جداول و شکلها هم ممکن است نیاز باشند، پیوستهایی ممکن است مورد نیاز باشد، پرسشنامههایی به آنها اگر نیاز باشد، در انتها وارد میکنیم.
متن اصلی مقاله مروری
1. پیشزمینه
2. اهداف مورد نظر
3. معیارهای انتخاب مطالعات
4. راهبرد جستوجو جهت یافتن مطالعات مرتبط
5. روشهای انجام مرور سیستماتیک
6. توصیف ویژگیهای مطالعات منتخب
7. ارزیابی کیفیت روششناختی مطالعات منتخب
بنابراین متن اصلی مقاله مروری شامل پیشزمینهی اهداف مورد نظر، معیارهای انتخاب مطالعات، راهبرد جستوجو جهت یافتن مطالعات مرتبط، روشهای انجام مرور سیستماتیک، توصیف ویژگیهای مطالعات منتخب، ارزیابی کیفیت روششناختی مطالعات منتخب و نتایج خواهد بود.
اینجا هم باید یادتان باشد که ويژگیهای ساختاری و محتوایی مقالات متفاوت است و معادلها متفاوت هستند. اگر ما مقالهی خود را به شکل انگلیسی تهیه میکنیم، یادمان باشد که مقاله دارای ویژگیهای متفاوتی است. عنوان، مشخصات نویسنده، چکیده، کلمات کلیدی، مقدمه، نتایج، بحث، نتیجهگیری، تقدیرها، ضمائم و منابع از اهمیت برخوردار هستند و باید به آن اشاره کنیم. در این جلسه از آموزش شمای کلی در شیوه ارائه مقاله مروری سیستماتیک مطالبی خدمتتان ارائه گردید. در جلسه آینده در خصوص شیوه تنظیم و نگارش مقاله مروری مباحثی ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.