با فصل سوم سری آموزشهای مقالات مروری در خدمت شما علاقمندان به این حوزه هستیم. در این مجموعه آموزشها کارشناسان تیم کارت نگارش مقاله مروری با رویکرد سیستماتیک را به طور علمی به شما آموزش خواهند داد. در واقعا آنچه که واقعا برای نگارش مقالات مروری سیستماتیک و شیوه ارائه آن نیاز دارید در این آموزش ارائه خواهد شد.
درجلسه گذشته شمای کلی در شیوه ارائه مقاله مروری سیستماتیک مورد بررسی قرار گرفت در این جلسه در خصوص شیوه نگارش و تنظیم مقاله مروری سیستمایتک مورد بررسی قرار می گیرد.
شیوه تنظیم و نگارش مقاله مروری سیستماتیک
در این بخش با شیوه تنظیم و نگارش مقاله مروری سیستماتیک در خدمت شما هستیم. میخواهیم یاد بگیریم که مقاله مرور سیستماتیک با همهی آن ویژگیهایی که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، چگونه تنظیم میشود و چگونه نوشته میشود.
آنچه که در اینجا بسیار مهم است و شیوهی کار ما بر مبنای آن اتفاق میافتد، میتوان گفت یک چکلیست یا سیاههای از معیارهایی است که ما در تنظیم و نگارش مقاله مروری میتوانیم از آن استفاده کنیم.
مقاله مروری سیستماتیک به دلیل ویژگیهایی که دارد، باید با دقت خاصی نوشته شود و نکات خاصی را در بر داشته باشد. یکی از بهترین ابزارهایی که در تنظیم و نگارش مقاله مروری سیستماتیک به درد ما میخورد، ابزاری به نام پریزما است. پریزما معادل موارد ترجیحی در گزارش مقالات مروری منظم یا سیسماتیک یا فراتحلیلها است.
پریزما: موارد ترجیحی در گزارش مقالات مروری منظم و فراتحلیلها
PRISMA: Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses
به این معنا که ما چه آیتمهایی را ترجیحاً باید در گزارش خودمان در مقالات مروری از نوع سیستماتیک و فراتحلیلها وارد کنیم.
• یک چکلیست راهنما برای نگارش مقالات مرور سیستماتیک
• یک نمودار جریان کار تدوین مقالات مرور سیستماتیک
• مورد تأیید سازمانهای معتبر از سال ۲۰۰۹
• صرفاً ابزاری برای گزارش و نه برای ارزیابی کیفی مقالات
• ابزاری برای تأمین اهداف مقالات مرور سیستماتیک به ویژه در حوزه پزشکی
• شامل ۲۷ مورد
بنابراین مجموع معیارهایی که میتوانیم در تنظیم و گزارش و نگارش مقاله مروری سیستماتیک داشته باشیم، در قالب این چکلیست قابل بررسی است.
یک نمودار جریان کار هم از تدوین مقالات مروری سیستماتیک به ما میدهد. یعنی در پریزما ما نهایتاً یک نمودار جریان کار خواهیم داشت از اینکه به چه ترتیبی کار را انجام دهیم. این چکلیست و این ابزار مود تأیید سازمانهای معتبر است، از سال ۲۰۰۹ به ویژه در حوزهی پزشکی یک ابزار، ابزاری صرفاً برای گزارش و نه برای ارزیابی کیفی مقالات است.
بنابراین اساساً پریزما ابزاری برای گزارش و نگارش و برای چگونگی نوشتن مقاله مروری سیستماتیک است و پیشنهاد میکنم مقالات مرتبط آن را پیدا کنید.
در این درس ما به شکل کلی موارد مربوط به آن را مورد اشاره قرار خواهیم داد. بنابراین پریزما اهدافی را دنبال میکند و ابزاری است که اهداف مقالات مرور سیستماتیک را پوشش میدهد و بسیار در حوزهی پزشکی شایع و مورد استفاده است و از آن به عنوان راهنمای کار برای تدوین مقاله استفاده میشود. این چکلیست شامل ۲۷ مورد است؛ موارد آن را یکی یکی بیان میکنیم.
شیوه تنظیم و نگارش
عنوان
عنوان ۱ شناساندن گزارش به عنون یک مطالعه مروری سیستماتیک، فراتحلیل، یا هر دو
چکیده
خلاصه ساختارمند ۲ خلاصهای قابل اجرا از ساختار مقاله و روشهای ترکیب دادهها
شماره ثبت مقاله مروری را در خود داشته باشد.
مقدمه
منطقی بودن ۳ شرحی منطقی از ادبیات موجود
اهداف ۴ دربردارنده پرسشهایی صریح و روشن از شرکتکنندهها، مداخلات، مقایسهها، نتایج و طراحی مطالعه (PICOS)
ابتدا عنوان را بررسی میکنیم.
اولین آیتم عنوان است. ما باید آن گزارشمان را به عنوان یک مقالهی مروری سیستماتیک، فراتحلیل یا هر دو به خوانندگان نهایی خود بشناسیم. پس عنوان از اهمیت برخوردار است.
چکیده: چکیده میتواند یک خلاصهی ساختارمند و فشرده و عصارهی کار ما باشد. خلاصه قابل اجرا باشد و ساختار مقالهی ما و اینکه ترکیب دادهها چگونه باشد و ما چه روشی را در ترکیب دادهها استفاده کردیم و چکیده حتی میتواند شمارهی ثبت مقاله مروری را هم در خودش داشته باشد. ممکن است ما بخواهیم مقالهی خود را در دیتابیس خاصی یا در سایت خاصی وارد کنیم، پس بهتر است که اگر به ما اجازه میدهد، آن را ثبت کنیم و شماره ثبت آن را هم در چکیدهمان وارد کنیم.
انجام مقاله کنفرانسی در سایت کارت پروژه توسطز برترین متخصصین قابل انجام می باشد جهت ثبت سفارش کلیک نمایید.
مرحله بعد مقدمه است. در مقدمه آنچه که مهم است، این است که کار را باید به شکل منطقی جلو ببریم و مقدمه ما از منطق استدلال برخوردار باشد و شرحی منطقی از ادبیات موجود در آن زمینه باشد.
پس تا اینجا ما عنوان، چکیده و مقدمه را بیان کردیم.
اما در مقدمه اهداف هم باید مشخص شوند. این اهداف باید پرسشهای ما را کامل و روشن و اینکه از چه افرادی پرسیدیم، چه مداخلاتی داشتیم، مقایسههایی داشتیم و نتایج و طرح ما چه بود، یا همان PICOSای که در درسهای قبلی صحبت کردیم، در اینجا باید آورده شود.
روشها
پروتکل و ثبت نام ۵ ارائه محل مراجعه و شیوه دسترسی به پروتکل (به عنوان مثال آدرس وب)، و اطلاعاتی برای ثبت مطالعه از جمله شماره ثبت
معیارهای واجد شرایط بودن ۶ تعیین ویژگیهای مطالعه (به عنوان مثال PICOS، طول مدت پیگیری) و نحوه گزارشها (به عنوان مثال: سال، زبان و وضعیت چاپ)، تعیین شایستگی و در نتیجه منطقی بودن مقاله
منابع اطلاعات ۷ توصیف تمامی منابع اطلاعاتی فراهم آمده در آخرین روز جستوجو (به عنوان مثال پایگاه داده با تاریخ پوشش، تماس با نویسندگان مطالعه به منظور بررسی بیشتر)
جستوجو ۸ تشریح جستوجوهای الکترونیکی کامل برای حداقل یک پایگاه داده، تعیین روش محدودسازی کلیدواژهها برای بهبود و تکرارپذیری جستوجو
انتخاب مطالعه ۹ ارائه شیوه انتخاب مطالعات (برای مثال غربالگری، شایستگی مطالعه برای شرکت در مقالات مروری سیستماتیک و حتی مطالعات فراتحلیل)
اما در اینجا بخش روشها را داریم. از اینجا به بعد آیتم روشها است.
پروتکل و ثبتنام
ابتدا پروتکل و ثبت نام را داریم. ما در روش کارمان از پروتکل استفاده کردیم و ممکن است که مرور سیستماتیکمان را در پایگاهی ثبت کرده باشیم. پس اینکه کجا رفتیم و چگونه به پروتکل دسترسی پیدا کردیم، ممکن است از آدرس وبسایتی استفاده کرده باشیم و حتی شماره ثبتی برای پژوهشمان اخذ کرده باشیم، یا کارفرمایی شماره ثبتی به ما داده باشد، آن را وارد میکنیم. بنابراین اینکه چه پروتکلی را استفاده کردیم و آیا در جایی ثبتنام کردیم یا خیر، به آن اشاره میکنیم.
معیارهای واجد شرایط بودن
معیارهای واجد شرایط بودن به این معناست که ما در مقالهی خود باید اشاره کنیم که چه مقالاتی را واجد شرایط دانستیم و در مطالعه گنجاندیم. ویژگیهای مطالعه و اینکه آیا معیارهای PICOS را داشته باشد یا خیر، و به طول مدت پیگیری اشاره میکند. اینکه چه گزارشی را باید بدهید، آیابه سال، زمان و وضعیت چاپ اشاره کردید و اینکه چگونه شایستگی و منطقی بودن آن مقاله توسط ما احراز شد و نهایتاً آن مقاله یا آن کتاب، فصل کتاب یا هر چه هست، واجد شرایط شناخته شد، معیارهای مربوط به آن را اشاره میکنیم.
منابع اطلاعات
این که منابع اطلاعاتی ما چه بودند، و ما چگونه جستوجو کردیم و از چه منابع اطلاعاتی استفاده کردیم، در آخرین روز جستوجو به آن اشاره میکنیم. آیا از پایگاه داده خاصی استفاده کردیم؟ از وبسایت خاصی استفاده کردیم؟ تاریخ پوشش کار را اشاره میکنیم. اینکه با نویسندگان مقاله بشود تماس گرفت، به آنها اشاره میکنیم.
جستوجو
در مقاله باید به شیوه جستوجو اشاره کنیم. اینکه آیا ما از جستوجوی الکترونیکی استفاده کردیم یا از پایگاه دادهای استفاده کردیم، از چه روشی برای محدود کردن کلیدواژههایمان برای اینکه جستوجویمان بهتر شود و جستوجو تکرارپذیرتر شود، اشاره میکنیم.
بنابراین باید به بخش جستوجو هم اشاره شود.
انتخاب مطالعه
به اینکه ما چه مقالات و چه آثاری را برای مطالعه انتخاب کردیم، باید اشاره شود.
فرایند جمعآوری دادهها ۱۰ شرح روش استخراج دادهها از گزارشها (به عنوان مثال فرمهای پایلوت (Pilot) به طور مستقل، در دو نسخه) و فرایندهای تأیید دادهها
دادهها ۱۱ فهرست و تعریف تمام متغیرهای مورد جستوجو (به عنوان مثال PICOS، منابع مالی) و هرگونه فرضیه و سادهسازی
خطر وجود تورش در تکتک مطالعات ۱۲ روش ارزیابی سوگیری در تکتک مطالعات (با شناسایی آن در حین مطالعه و یا در نتیجه گزارش) و ارائه چگونگی کاربرد اطلاعات به دست آمده در مرحله ترکیب دادهها
شاخصهای خلاصه ۱۳ توصیف شاخصهای خلاصه به کار گرفته شده (به عنوان مثال: نسبت خطر، اختلاف میانگینها (معنیدار بودن یا نبودن و …)
فرایند جمعآوری دادهها
اینکه مطالعات چگونه انتخاب شده است و آیا غربالگری صورت گرفته است یا خیر و مطالعه چگونه شایستگی را در مقاله ما احراز کرد یا حتی فراتحلیلی که ما انجام دادیم تا مقالات و آثار بهتر را انتخاب کنیم، همه اینجا آورده میشود.
دادهها
اینکه دادهها چگونه جمعآوری شدند، اشاره میشود. استخراج دادهها از گزارشها اشاره میشود. آیا از فرمهای پایلوت استفاده کردیم یا مستقل بودیم؟ حداقل دو نسخه از آن جمعآوری میکنیم. به اینکه دادههای ما چگونه جمعآوری شدند، اشاره میکنیم. به اینکه دادههای ما چه چیزهایی هستند و از چه ماهیتی برخوردار هستند، اشاره میشود. به تمام متغیرهایی که ما جستوجو کردیم، حتی منابع مالی و آیتمهای PICOS اشاره میشود. اگر فرضیهای هم داشتیم یا سادهسازی هم داشتیم، به آنها اشاره میشود.
خطر وجود تورش در تکتک مطالعات
ممکن است مطالعه ما خطر تورش یا سوگیری داشته باشد یا تکتک مطالعاتی که ما بررسی کردیم، سوگیری داشته باشد. پس ما باید بگوییم که آیا در تک تک مطالعات ما سوگیریها را هم ارزیابی کردیم یا خیر؟ و اینکه آیا در حین مطالعه ما به این سوگیریها رسیدیم یا بعد از اینکه گزارش را تأیید کردیم، این سوگیریها را متوجه شدیم؟ و اشاره میکنیم که کاربرد اطلاعات در مرحله ترکیب دادهها چگونه اتفاق افتاده است. در اینجا سوگیری بوده است، اما ما چگونه آن را استفاده کردیم؟ اطلاعات سوگیری شده را چگونه استفاده کردیم؟ به نوع استفاده اشاره میکنیم.
شاخصهای خلاصه
آیا از خلاصه استفاده شده است یا خیر؟ به نسبت خطر، اختلاف میانگینها، معنیدار بودن یا نبودن آنها اشاره میکنیم. خلاصهی کار، توصیفها، جداول مورد استفاده قرار میگیرند.
ترکیب نتایج ۱۴ تشریح روش کاربرد دادهها و ترکیب نتایج حاصل از مطالعات از جمله اندازهگیری سازگاری پژوهشهای مورد مطالعه در هر فراتحلیل
خطر تورش در تمامی مطالعات ۱۵ ارزیابی خطر سوگیری و تأثیر بر شواهد تجمعی (از جمله سوگیری چاپ، انتخاب مطالعهای خاص در طی انجام کار)
تجزیه و تحلیل بیشتر ۱۶ روشهای تجزیه و تحلیل اضافی (به عنوان مثال حساسیت و یا تجزیه و تحلیلهای زیرگروه، متارگرسیون) و ارائه روش دقیقتر و خاصتر
ترکیب نتایج
اینکه ما دادهها را چگونه به کار بردیم و چگونه آنها را ترکیب کردیم، مثلاً چگونه سازگاری پژوهشها در فراتحلیل که کار ما فراتحلیل است، چگونه این سازگاری را اندازهگیری کردیم و شناسایی کردیم، در ترکیب نتایج به آنها اشاره میکنیم.
خطر تورش در تمامی مطالعات
ممکن است این احتمال هم وجود داشته باشد که در تمامی مطالعات خطر سوگیری و تورش وجود داشته باشد.
بنابراین خطر سوگیری و تأثیر آن بر شواهد تجمعی به آنچه که نهایتاً به دست میآید، ممکن است به آن هم دسترسی پیدا کنیم؛ مثلاً سوگیری چاپ، انتخاب مطالعهای خاص در طی انجام کار، باید به اینها دقت بکنیم و اگر نیازی باشد در مقالهی نهایی به آنها اشاره شود، آن را هم میآوریم.
تجزیه و تحلیل بیشتر
اگر نیازی به تجزیه و تحلیل بیشتری وجود داشته باشد، مثلاً حساسیت، تحلیلهای زیر گروه، متارگرسیون، یا روشهای دقیقتر و خاصتر را هم مورد اشاره قرار میدهیم.
یافتهها
انتخاب مطالعه ۱۷ ارائه تعداد مطالعات غربالگری شدن، ارزیابی واجد شرایط بودن و انتخاب مقالهها، ذکر دلایل کنار گذاشته شدن مقالات در هر مرحله، ترسیم یک نمودار جریانی
ویژگیهای مطالعه ۱۸ توصیف ویژگیهای دادههای استخراج شده از هر مطالعه (به عنوان مثال، اندازه مطالعه، PICOS، دوره پیگیری) و ارائه استنادهای لازم
خطر تورش در مطالعات ۱۹ توصیف دادههای در معرض سوگیری در هر مطالعه و نیز سطح پیامد هر سوگیری
اما از اینجا به بعد بحث یافتهها را داریم.
در مقاله مرور سیستماتیک چگونه باید به یافتهها اشاره شود؟ و چگونه باید در مقالهمان آنها را بیاوریم؟
انتخاب مطالعه
در یافتهها میگوییم که مقاله یا مطالعهی ما چگونه انتخاب شد. به اینکه چگونه غربالگری صورت گرفته است و چگونه واجد شرایط بودن و انتخاب مقالهها صورت گرفته و به اینکه ما چگونه مقالاتی را کنار گذاشتیم، اشاره میشود و بهتر است که یک نمودار جریانی از کار را هم طبیعتاً ایجاد کنیم.
ویژگیهای مطالعه
ویژگیهای مطالعه را ارائه میکنیم. اینکه دادههای استخراج شده از هر مطالعه چه بودهاند، نوع مطالعه، استنادهای لازم را هم میآوریم و آنها را توصیف میکنیم.
خطر تورش در مطالعات
خطر تورش در مطالعاتی که میخواهیم در یافتهها به آنها استناد کنیم، در قسمت یافتهها به آنها اشاره میکنیم و میگوییم که دادهها و یافتههای ما آیا در معرض سوگیری هستند یا نیستند و اگر هستند، پیامد هر سوگیری چه چیزی میتواند باشد؟
نتایج حاصل از تکتک مطالعات ۲۰ ارائه همه پیامدهای ممکن (منافع یا مضرات) برای هر مطالعه: (الف) دادههای خلاصه شده ساده برای هر گروه مداخلهای و (ب) تخمین تأثیر و حدود اطمینان با نمودار
ترکیب نتایج ۲۱ ارائه نتایج هر فراتحلیل انجام شده مانند حدود اطمینان و اندازههای پایداری
خطر تورش در تمامی مطالعات ۲۲ توصیف نتایج ارزیابی خطر سوگیری در تمامی مطالعات
تجزیه و تحلیل بیشتر ۲۳ ارائه تجزیه و تحلیل بیشتر انجام شده و نتایج حاصل از آنها (به عنوان مثال، حساسیت و یا تجزیه و تحلیلهای زیرگروه، متارگرسیون)
نتایج حاصل از تکتک مطالعات
باید به نتایج حاصل از تکتک مطالعات هم اشاره کنیم.
پیامدها مثبت یا منفی آن برای هر مطالعه اشاره میشود. اینکه دادهها برای هر گروه مداخلهای چگونه خلاصه شدند و چگونه تأثیر و حدود اطمینان تخمین زده شده است، از طریق یک نمودار اشاره میشود.
ترکیب نتایج
در یافتهها ما به ترکیب نتایج اشاره میکنیم. آنها را باید با هم تجمیع و ترکیب کنیم.
خطر تورش در تمامی مطالعات
باید به خطر تورش در تمامی مطالعات هم اشاره کنیم. توصیف نتایج در مرحلهی یافتهها
تجزیه و تحلیل بیشتر
اگر در مرحله یافتهها تجزیه و تحلیل بیشتری داشته باشیم، اشاره میکنیم و به نتایج حاصل از آنها مثل حساسیت، یا تحلیلهای زیرگروه و متارگرسیون اشاره میکنیم.
بحث
خلاصهای از شواهد ۲۴ خلاصهای از یافتههای اصلی از جمله قدرت شواهد برای هر پیامد اصلی، ارتباط آنها با گروههای کلیدی (به عنوان مثال، ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی، کاربران و سیاستگذاران)
محدودیتها ۲۵ ارائه محدودیتها هم در سطح مطالعه و هم در سطح پیامد به دست آمده (به عنوان مثال خطر سوگیری) و هم در سطح مرور (به عنوان مثال بازیابی ناکامل پژوهشهای شناسایی شده، سوگیری گزارش)
بحث و نتیجهگیری ۲۶ تفسیری کلی از نتایج به دست آمده و کاربرد آن در پژوهشهای آیند
بحث
خلاصهای از شواهد
در قسمت بحث ابتدا خلاصهای از شواهد را میآوریم. اینکه یافتههای اصلی چه چیزهایی هستند و اینکه هر پیامد چه شواهدی را داشته است و چه ارتباطی با گروههای دیگر داشته است. مثلاً آیا با ارائهدهندگان مقالات مراقبتهای بهداشتی با کاربران یا سیاستگذاران ارتباطی دارد یا ندارد، در بحث به آن اشاره میکنیم.
محدودیتها
در بحث به محدودیتهای کارمان اشاره میکنیم. به اینکه مطالعات از چه محدودیتهایی برخوردار بودند و سطح پیامد چه بوده است، سطح مرور چگونه بوده است، اشاره میکنیم.
بحث و نتیجهگیری
نهایتاً در نتیجهگیری ما تفسیر کلی از نتایجی که به دست آمده میدهیم و کاربرد آنها را در پژوهشهای آینده وارد میکنیم.
منابع مالی
بودجه ۲۷ ارائه منابع مالی و حمایتهای دیگر برای تهیه مقاله مروری سیستماتیک (از جمله منابع دسترسی به دادهها) و نیز توصیف منافع تأمینکنندگان مالی
منابع مالی
بودجه
منابع مالی و اینکه بودجه ما از کجا به دست آمده است و آیا در تهیه این مقاله مروری سیستماتیک حمایتی شده است و حتی اگر از منابع دسترسی به دادهها، استفاده کردیم یا منافعی داشتیم، از تأمینکنندگان مالی به آنها هم اشاره میکنیم.
بنابراین ۲۷ مورد را خدمت شما گفتیم و نهایتاً در این قسمت ما نمودار جریانی پریزما را خدمت شما توضیح خواهیم داد.
نمودار جریانی پریزما
ابتدا ما چگونگی پیدا کردن مقالات را تشریح میکنیم. به تعداد مقالاتی که طی جستوجو به دست آوریم یا از سایر منابع به دست آوردیم، اشاره میکنیم.
به تعداد مقالات بعد از اینکه موارد تکراری حذف شدند، اشاره میکنیم. در مرحلهی غربالگری هستیم. تعداد مقالاتی که غربال شدند و تعداد مقالاتی که خارج شدند را داریم. مقالاتی که غربال شدند، در مرحلهی دستیابی به مقالات مرتبط، تعداد مقالات کامل را که شایستگی لازم را داشتند، وارد میکنیم و مقالاتی که به هر دلیلی خارج شدند را با ذکر دلیل اشاره میکنیم.
از مرحلهی پیدا کردن، غربالگری و دستیابی به مرحلهی جمعبندی مقالات مرتبط رسیدیم. در مرحلهی جمعبندی تعداد مطالعاتی که در تجزیه و تحلیل کیفی به کار رفتند، مورد اشاره قرار میگیرند و نهایتاً اگر کار ما فراتحلیل باشد، به تعداد مطالعاتی که در تجزیه و تحلیل کمّی به کار گرفته شدند، اشاره میشود.
پس آنچه که در اینجا مشاهده میکنید، خلاصهای است از آن نکاتی که پریزما به ما میگفت و یک نمودار جریانی از کلّ اتفاقاتی است که در تنظیم و نگارش یک مقاله مرور سیستماتیک باید وجود داشته باشد.
من به شما پیشنهاد میکنم که حتماً به اینترنت مراجعه کنید و نکات بسیار ریزتر مربوط به پریزما و شیوههای تنظیم و نگارش مقالات مرور سیستماتیک را پیدا کنید.
در این جلسه در خصوص شیوه تنظیم و نگارش مقاله مروری مباحثی خدمتتان ارائه گردید در جلسه آتی در مورد نگارش نهایی و ارسال به مجلات هدف مطالبی توسط کارشناسان سایت کارت پروژه آماده گردیده است که خدمتتان ارائه خواهد شد.
در صورت نیاز به مشاوره در خصوص انجام مقاله isi می توانید از طریق شماره تماس های موجود و یا فرم در خوسات با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
با ما همراه باشید.