با سری آموزشهای انجام مقاله مروری در خدمت شما علاقمندان به این حوزه هستیم. در این مجموعه آموزشها کارشناسان تیم کارت نگارش مقاله مروری با رویکرد سیستماتیک را به طور علمی به شما آموزش خواهند داد. در واقع آنچه که واقعا برای نگارش مقالات مروری نیاز دارید در این آموزش ارائه خواهد شد.
در جلسه قبلی در خصوص ویژگیهای مقاله مروری اطلاعاتی برای کمک به نگارش مقاله مروری با رویکرد سیستماتیک خدمتتان ارائه گردید. در ادامه انواع مقالات مروری به صورت منسجم نام برده شده و میتوانید با استفاده از اطلاعات این صفحه به نگارش هر چه بهتر مقاله مرور سیستماتیک خود بپردازید. در روند انجام مقاله مروری موارد بسیاری هست که اهمیت انجام مقاله ر آن اولویت دارد و محقق، دانشجو و یا هر علاقمند دیگری به این حوزه باید به این موارد دقت لازم را داشته باشند.
انواع مقالات مروری (چهارده گونه از گرنت و بوث، ۲۰۰۹):
در سایت کارت میخواهیم با استناد به مقالهای از گرنت و بوث در سال ۲۰۰۹ انواع مقالات مروری را خدمت شما معرفی کنیم. در این مقاله که مقاله بسیار خوبی است پیشنهاد میشود حتماً در فرصتی آن را مطالعه نمایید، چهارده مورد مقاله مروری شناسایی شدند و ما در این دوره آموزشی انجام مقاله تنها میخواهیم با یک نمونه از آنها یعنی مرور سیستماتیک آشنا شویم.
- مرور انتقادی (critical review)
- کاورش و ارزیابی انتقادی نویسنده از ادبیات تحقیق به طور گسترده
- فراتر از توصیفات صرف و شامل سطوح تجزیه و تحلیل و نوآوریهای مفهومی
اولین نوع مروری که گرنت و بوث در سال ۲۰۰۹ آن را شناسایی کردند، مرور انتقادی یا critical review است.
critical review به این معناست که نویسنده ادبیات تحقیق را به شکل گستردهای کاوش و ارزیابی میکند و به دنبال این است که یک ارزیابی دقیق و کاوش دقیقی از آن به دست آید. بنابراین میخواهد که پا را از توصیف صرف فراتر بگذارد و تجزیه و تحلیل و نوآوریهای مفهومی و عملی جدیدی را ارائه کند.
بنابراین مرور انتقادی نوعی ارزیابی جدی از ادبیات تحقیق و پژوهشهای گذشته است و نویسنده به دنبال این است که با رویکرد انتقادی بتواند تجزیه و تحلیل جدید و نوآوریهای جدیدی را ارائه کند و صرفاً توصیفکننده نباشد بلکه بتواند انتقادکننده و تحلیلکننده باشد.
- مرور ادبیات (Literature review)
- سنجشی از ادبیات اخیر و جاری در موضوعی مشخص
- پهنه گستردهای از موضوعات را در سطوح مختلفی از جامعیت مبتنی بر تجزیه و تحلیل ادبیات
نوع بعدی مرور، مرور ادبیات یا Literature review است.
ما Literature review را در ادامه بحث به شکل دقیق به شما توضیح خواهیم داد و دلیل اینکه بسیاری هنوز نمیدانند که آنچه که ما به عنوان Literature review میشناسیم، نوع خاصی از مرور است و با systematic review یا مرور سیستماتیک متفاوت است. برای اینکه این تفاوت مشخص شود و ما تفاوت Literature review را با systematic review بهتر درک کنیم، در ادامه درس تفاوت آنها را به شکل جدیتر و طولانیتر خدمت شما ارائه خواهم داد. اما در اینجا فقط بدانید که مرور ادبیات فقط ادبیات اخیر و جاری در موضوع مشخصی را بررسی میکند و نگاه تقریباً سطحی و شتابزدهای را به نسبت مرور سیستماتیک در یک حوزه موضوعی خاص انجام میدهد.
بنابراین یک پهنه گسترده از موضوعات را در سطوح مختلفی از جامعیت انجام میدهد و به نوعی کلاننگری و شاید بتوان گفت سطحینگری را در این نوع از مرور شاهد هستیم.
- مرور طرحمندوار یا طرح سیستماتیک (Mapping view یا Systematic map)
- شامل دستهبندی و مرتب کردن پژوهشهای موجود پیرامون عنوانی خاص
- با هدف شناسایی کمبودها دانشی در موضوع مورد نظر
اما در نوع بعدی مرور که مرور طرحمندوار یا طرح سیستماتیک مینامیم که Systematic map یا Mapping view نیز نامیده میشود، هدف این است که پژوهشهای موجود پیرامون عنوانی خاص را دستهبندی و مرتبسازی کنیم. بنابراین دستهبندی کردن، طرحمند کردن و ایجاد یک شبکه مفهومی بین پژوهشها اهمیت پیدا میکند و پژوهشگر در این نوع از مرور به دنبال این است که یک نقشهی مفهومی و یک نمودار جدید را از آنچه که قبلاً انجام شده است، تفسیر کند.
بنابراین هدف این نوع از مرور شناسایی کمبودهای دانشی در موضوع مورد نظر است.
بنابراین نویسنده کمبودهای دانشی را با ترسیم یک طرح یا یک نقشه شناسایی میکند.
- فراتحلیل (Meta-analysis)
- تکنیکی که به صورت آماری نتایج تحقیقات کمی را جهت فراهم آوردن دستاوردی دقیقتر از نتایج منفرد ترکیب میکند.
نوع دیگری از مرور که بسیار هم مورد استقبال است و ما در کشور خودمان نیز بسیار آن را میشنویم و روشهای مختلفی و پژوهشهای مختلفی را با آن انجام شود، نوع فراتحلیل یا Meta-analysis ا است که به آن فراتحلیل یا متا تحلیل نیز گفته میشود.
فراتحلیل با سایر روشهای مرور تفاوت عمدهای دارد و آن نگاه کمّیای است که به بحث مرور دارد. فراتحلیل اساساً به صورت آماری و بیشتر نتایج تحقیقات کمّی را بررسی میکند تا دستاوردی دقیقتر از نتایج منفرد را بتواند به ما ارائه کند.
بنابراین فراتحلیل از رویکردهای آماری و کمّیگرایانه در کارش استفاده میکند و اساساً دارای رویکردها محاسباتی است و در این درس ما به آن اشارهی گذرایی خواهیم داشت.
- مرور مطالعات ترکیبی/ مرور روشهای ترکیبی (Mixed studies review / Mixed methods review)
- هرگونه ترکیبی از روشهای مرور ادبیات
- به تلفیق رویکردها اشاره دارد؛ برای مثال تلفیق پژوهش کیفی با کمی
نوع دیگر مرور، مرور مطالعات ترکیبی یا مرور روشهای ترکیبی نامیده میشود؛ Mixed studies review یا Mixed methods review.
اگر نویسندهای هرگونه ترکیبی را از روشهای مرور ادبیات ایجاد کند، یعنی از همهی انواع مقالات مروری که وجود دارد، ترکیبی را انجام دهد، میگوییم که مقاله او از نوع مرور مطالعات ترکیبی است و هدف این نوع مقاله این است که رویکردهای مروری را تلفیق کند. مثلاً پژوهشهای کیفی را با پژوهشهای کمّی تلفیق کند.
بنابراین هدف تلیف و ترکیب است و به دنبال این هستیم که بیشتر روشهای به کار گرفته شده در مطالعات گذشته را توصیف کنیم.
- مرور کلی (Overview)
- هر نوع خلاصهسازی پیشینه پژوهش در موضوع مشخص
اما مرور کلی یا Overview را نیز داریم که هر نوع خلاصهسازی پیشینه پژوهش در موضوعی مشخص است.
بسیاری از reviewهایی که ما میبینیم از نوع Overview است. اما Overview به معنای مقالهای است که کلاننگر است، بسیار کلی است و هدف آن خلاصهسازی است و ممکن است بسیار سطحی با قضیه برخورد کند و از روشهای سختگیرانه استفاده نکند.
- مرور سیستماتیک کیفی / تلفیق شواهد کیفی Qualitative evidence synthesis, Qualitative systematic review
- روشی برای یکپارچهسازی یا مقایسه یافتهها از پژوهش کیفی
- دانش انباشتی ناشی از این روند: توسعه یک نظریه جدید، یک روایت فراگیر، تعمیمی وسیعتر یا تفسیری تازه
اما مرور سیستماتیک کیفی که به آن تلفیق شواهد کیفی (Qualitative evidence synthesis, Qualitative systematic review) نیز گفته میشود، روشی برای یکپارچهسازی یافتهها یا مقایسه یافتههای حاصل از پژوهشهای کیفی است.
بنابراین هدف این است که بیشتر روشهای کیفی و مطالعات کیفی را تلفیق و یکپارچهسازی کند و مطالب آنها را به شکل جامع ارائه کند.
این نوع از مرور دانش انباشتهای را به وجود میآورد. ممکن است هدف آن توسعهی یک نظریهی جدید باشد و ممکن است روایت فراگیری را ارائه کند و ممکن است تعمیم وسیعتری یا تفسیر تازهتری را ارائه کند.
- یکپارچهسازی و مقایسه مطالعات کیفی
- نامهای دیگر: فراترکیب Qualitative Meta-synthesis
اما آنچه که مهم است و ما باید به آن توجه کنیم، این است که مرور سیستماتیک کیفی نگاه کیفیگرایانه دارد و بیشتر پژوهشهای کیفی و مطالعات کیفی گذشته را بررسی میکند.
بنابراین هدف آن یکپارچهسازی و مقایسه مطالعات کیفی است.
ممکن است وقتی که شما در اینترنت جستجو میکنید و مقالاتی را میخوانید، با واژه دیگری به نام فراترکیب نیز مواجه شوید که انگلیسی آن Qualitative Meta-synthesis است.
فراترکیب به تازگی بسیار مورد استفاده است و در برخی از مقالات فراترکیب را از نوع مرور سیستماتیک کیفی یا تلفیق شواهد کیفی میدانند.
بنابراین هرجا با فراترکیب برخورد کردید، تعجب نکنید! بلکه این فراترکیب همان نوع دیگر یا نام دیگری از همین نوع مرور یا مرور سیستماتیک کیفی یا تلفیق شواهد کیفی است.
- مرور سریع (Rapid review)
- در فرمهای ارزیابی مدارک و شواهد سریع
- ابزاری جهت ارزیابی دانش کنونی در خصوص خطمشی یا مشکلات موجود
در مرور سریع یا rapid review ما در قالب فرمهایی مدارک و شواهد را به شکل سریع مرور میکنیم و ابزاری برای ارزیابی دانش کنونی در جهت خط مشی یا مشکلات موجود است. بنابراین سرعت این نوع مرور بسیار زیاد است و در حوزههای خاصی انجام میشود و ممکن است در حوزههایی از کیفیت لازم برخوردار باشد. اما در حوزههایی این سرعت باعث شود که کیفیت لازم به دست نیاید.
- مرور هدفمند (Scoping review)
- ارزیابی مقدماتی از حجم بالقوه و دامنه در دسترس ادبیات تحقیق
- با هدف شناسایی ماهیت و میزان شواهد پژوهشی
نوع دیگری از مرور، مرور هدفمند یا Scoping review است. در مرور هدفمند از حجم بالقوه و دامنهی در دسترس ادبیات تحقیق یک ارزیابی مقدماتی را انجام میدهیم.
به دنبال این هستیم که Scope یعنی حدود و ثغور ادبیات را مشخص کنیم. به دنبال این هستیم که دامنهی پژوهشهای موضوع خاص را شناسایی کنیم. شاید به دنبال این نباشیم که تجزیهوتحلیل عمیقی را داشته باشیم. به دنبال این هستیم که تنها دامنهی پژوهشهای گذشته را شناسایی کنیم و درک کنیم که پژوهشها از چه دامنهای و از چه حدود و ثغوری برخوردار هستند. هدف این نوع از مرور این است که ماهیت و میزان شواهد پژوهشی را شناسایی کند.
شاید هدف آن تحلیل عمیق و دقیق نیست.
بلکه فقط هدف این است که درک کند و پیدا کند که شواهد پژوهشی در ارتباط با یک موضوع خاص از چه ماهیت و چه میزانی برخوردار است. به نوعی فقط میخواهد آمار بدهد و بگوید که این پژوهشها در این حوزهی موضوعی خاص تا کجا پیش رفتند و دامنهی کار تا کجا پوشش داده شده است.
- مرور آخرین پیشرفتهای علمی (state-of-the-art review)
- آخرین پژوهشهای صورت گرفته در حوزههای خاص
- دیدگاههای موجود درباره یک مسأله یا ابعاد خاصی از یک موضوع برای بررسی بیشتر
نوع دیگری از مقالات مروری مرور آخرین پیشرفتهای علمی یا state-of-the-art review است.
مرور آخرین پیشرفتهای علمی به دنبال این نوع از مرور که آخرین پژوهشهای صورت گرفته در اوضاع خاصی را شناسایی کند و میخواهد بیان کند که در ارتباط با یک موضوع خاص و یک حوزهی علمی خاص چه پژوهشهای اخیری انجام شده است و تصویر آخرین پیشرفتها را به ما ارائه کند.
دیدگاههای موجود در ارتباط با یک مسئله یا ابعاد خاصی از یک موضوع را که نیازمند بررسی بیشتر هستند، به ما نشان میدهد.
- مرور سیستماتیک (Systematic review)
- شناختهشدهترین نوع مرور
- جستوجویی سیستماتیک برای ارزیابی و تلفیق پژوهشها
- مستلزم رعایت ضوابط و اصول راهنمای استاندارد و تعریف شده
مرور سیستماتیک نوع دیگری است که ما در این درس میخواهیم با آن آشنا شویم. مرور سیستماتیک شناختهشدهترین نوع مرور است و بسیاری از پژوهشگران در خیلی از رشتهها از این نوع مرور استفاده میکنند.
اگر جستوجویی در اینترنت داشته باشید، مشاهده میکنید که برای مثال در حوزهی پزشکی بسیاری از پژوهشها به شکل مرور سیستماتیک انجام میشود.
چرا از این روش در پزشکی استفاده میشود؟ زیرا برای مثال اگر بیمارانی با شرایط متفاوت و در زمانهای مختلف وجود داشته باشند و نتایج پژوهشهای مختلف در ارتباط با این بیماران به شکل پراکنده و از هم گسیخته وجود داشته باشد، مرور سیستماتیک همه اینها را تجمیع میکند و تجزیه و تحلیل عمیقی را به دست میدهد و نهایتاً درک جدیدی را به دانشمندان آن حوزه میدهد و باعث میشود که آن بیماری جدیدتر، بهروزتر و دقیقتر شناسایی شود و مشکلات پژوهشهای گذشته برطرف شود.
مرور سیستماتیک یک جستجوی سیستماتیک و نظاممند برای ارزیابی و تلفیق پژوهشها است. به دنبال این است که پژوهشهای گذشته را ارزیابی و تلفیق کند. بعداً خواهیم گفت که این مرور چه اندازه دشوار است و به چه دلیل میگویند که اساساً نوشتن مقالات مروری به ویژه از نوع مرور سیستماتیک دشوار است و افرادی که تازه وارد یک حوزهی موضوعی شدند، سعی کنند از انجام این نوع پژوهشها خودداری کنند و اجازه دهند پس از مدتی که دانش لازم را در ارتباط با این موضوع به دست آوردند، به نگارش این نوع از مقالات دست بزنند.
حتی گفته میشود که بهتر است مقالات مروری سیستماتیک به تنهایی نوشته نشود، بلکه به شکل گروهی و جمعی نوشته شود تا مجموع تخصصهای مختلف بتوانند کمک کنند تا ما به تحلیل دقیقتر و درستتر برسیم و از یک روش بهتری برای انجام این کار استفاده کنیم.
بنابراین رعایت ضوابط و اصول خاصی که بسیار استاندارد و تعریفشده هستند، در این نوع از مرور بسیار اهمیت دارند.
- مرور و جستوجوی سیستماتیک (Systematic search and review)
- ترکیب نقاط قوت مرور انتقادی را با یک روند جستوجوی کامل و جامع
- در پاسخ به پرسشهای گسترده و پراکنده
- تأکید بر تلفیق بهترین یافتهها
نوع دیگری از مرور را در اینجا معرفی میکنیم و آن مرور و جستجوی سیستماتیک یا Systematic search and review است. در این نوع از مرور ما نقاط قوت مرور انتقادی را داریم. اگر خاطرتان باشد، ابتدائاً گفتیم که ما نوع مرور انتقادی را هم داریم که هدف ارزیابی اداری متون گذشته بود اما اگر یک جستوجوی جامع و کاملی را هم داشته باشیم و با این مرور انتقادی تلفیق کنیم، عملاً به این معناست که هم مرور جامعی را انجام دادیم، هم جستوجوی جامعی را انجام دادیم اما هدف این نوع از مرور پاسخ به پرسشهای گسترده و پراکنده است و بر تلفیق بهتر یافتهها تأکید دارد.
با دیگر انواع مقالات مروری یک تفاوتی وجود دارد و آن این است که نمیتواند به شکل عمیق و به شکل دقیق و جزئی موضوع را بررسی کند، بلکه تنها به شکل گسترده و پراکنده جستوجو میکند و مرور انتقادی را صورت میدهد.
- مرور نظامیافته (systematized review)
- مرور نظامیافته تلاش دارد تا عناصر فرایند سیستماتیک را در بر گیرد، در حالی که کاستیهای آن را نداشته باشد.
نوع دیگری از مرور، مرور نظامیافته یا systematized review است. این نوع مرور تلاش میکند که عناصر فرآیند سیستماتیک را داشته باشد و البته کاستیهای آن را نداشته باشد. سعی میکند بسیار نظاممند، بسیار سازماندهیشده جلو برود و بسیار حسابشده و گام به گام کار را جلو ببرد و سعی کند کاستیهایی را هم به دنبال نداشته باشد. زیرا بعداً مشاهده میکنیم که مرور سیستماتیک دارای کاستیهایی است و فرد پژوهشگر باید تلاش کند تا این کاستیها را در کارش نداشته باشد.
- مرور چترگونه (Umbrella review)
- شواهد و مدارکی از مرورهای چندگانه کوکران را در یک مدرک در دسترس و قابل استفاده وارد میکنند.
یک نوع دیگر از مرور به نام مرور چترگونه یا Umbrella review وجود دارد که از مرورهای چندگانه کوکران در یک مدرک در دسترس و قابل استفاده است، استفاده میکند. راجع به کوکران بعداً صحبت خواهیم کرد. کوکران مؤسسهای در حوزهی پزشکی است که تخصص این مؤسسه در حوزهی پنجم مطالعات سیستماتیک پزشکی است و بسیار مورد استناد و مورد استفادهی پژوهشگران حوزهی پزشکی است و اساساً بسیاری از روشهای انجام گرفته و بسیاری از پژوهشهایی که به شکل سیستماتیک انجام میشوند، از یافتههای این مؤسسه در کارشان استفاده میکنند و ما بعداً راجع به این صحبت خواهیم کرد.
در اینجا باید منبعی را که برای این نوعشناسی استفاده کردیم، خدمت شما معرفی کنیم و آن منبع، این مقاله است.
- A typology of reviews: an analysis of 14 review types and associated methodologies. Maria Grant & Andrew Booth. Salford Centre for Nursing, Midwifery and Collaborative Research, Health Information and Libraries Journal, 26, pp.91 – 108.
سعی کنید این مقاله را در اینترنت جستوجو کنید و آن را پیدا کنید؛ ۱۴ گونه مقاله مروری را به شکل جزئی اشاره میکند و دقیقاً شرح میدهد که مقالات مروری چه ویژگیهایی دارند و این ۱۴ نوع مقاله مروری چگونه هستند. بنابراین پیشنهاد میکنم که این مقاله را پیدا کنید که در این مجله نوشته شده است و مجله Health Information and Libraries Journal در سال ۲۰۰۹ این را منتشر کرده است.
خرید مقاله isi نیز یکی از روش های ارتقای سطح علمی اشخاص است، اما یافتن موسسه ای معتبر در این زمینه نقشی کلیدی در به سر انجام رسیدن این خرید دارد موسسه کارت پروژه با چندین سال سابقه در زمینه مقالات مختلف آماده فروش مقالات isi با بهترین کیفیت به مراجعه کنندگان گرامی استو
در جلسه پنجم با مقالات مروری روایی و سیستماتیک آشنا خواهیم شد. با ادامه آموزشها توسط کارشناسان کارت با ما همراه باشید.
پایان جلسه چهارم
ارسال پاسخ