راهسازی در واقع فرآیندی است که با وجود آن امکان ایجاد راه با عرض مشخص فراهم می شود. مهندسان راهسازی و افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند، همواره اصطلاحات زیادی را بازگو می کنند که شناخت هر یک از اصطلاحات راهسازی برای افرادی که به تازگی وارد این حرفه شده اند، الزامی است. ما در کارت پروژه به واسطه سال ها فعالیت و ارتباط با دانشجویان عمران و راهسازی برای انجام پروژه های دانشجویی آن‌ها، به خوبی با اصلاحات این حوزه آشنایی داریم و در این مقاله قصد داریم پرکاربردترین این اصلاحات را بیان کنیم.
آشنایی با اصطلاحات راهسازی و جاده سازی
راهسازی یک پروسه کاملا دقیق و با پیچیدگی های نسبتا زیاد است. اصطلاحات راهسازی هر کدام معنا و مفهوم متفاوتی را ایجاد می کنند. از جمله مهم‌ترین اصطلاحات راهسازی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1- آسفالت حفاظتی
آسفالت حفاظتی به فرآیندی گفته می شود که قیر در راه های خاکی شنی، آسفالتی و بتنی پخش شوند. پخش سنگدانه ها روی آسفالت یا اندودهای سنگدانه های ماسه ای و قیرپاشی بدون سنگدانه از جمله روش های اجرای آسفالت حفاظتی نامیده می شوند.
2- آسفالت سرد
از دیگر انواع اصطلاحات راهسازی، می توان به آسفالت سرد اشاره کرد. آسفالت سرد از اختلاط مصالح سنگی با قیرهای محلول با قیرهای آب و قطران در دمای محیط به وجود می آید که در همین دما، پخش و متراکم خواهند شد.
3- آسفالت متخلخل
آسفالت متخلخل، در واقع نوعی آسفالت است که از اختلاط قیر با سنگدانه های شکسته دارای دانه بندی باز در کارخانه آسفالت تهیه می گردد.
4- سنگ پشت کار
سنگ پشت کار در واقع قطعه سنگی است که در پشت نما به کار می رود، جایی که مستقیما در برابر عوامل جوی قرار ندارد.
5- سنگ توکار
سنگ توکار در اصطلاحات راهسازی به قطعه سنگی گفته می شود که در داخل بنا به کار برده می شود.
6- سنگ دوکله
سنگ دوکله که به آن سنگ سرتاسری نیز می گویند، قطعه سنگی است که کلیه ضخامت بنا را تحت پوشش خود قرار می دهد.
7- سنگ راسته
سنگ راسته در اصطلاحات راهسازی قطعه سنگی است که طول اصلی آن در امتداد نمای بنا قرار می گیرد.
8- سنگ کله
سنگ کله به قطعه سنگی گفته می شود که طول اصلی آن در داخل یک سازه بنایی قرار می گیرد.
9- سنگ نبش
سنگ نبش به عنوان یکی از قطعات سنگی است که در گوشه بنا به کار برده می شود.
10- سنگ نما
سنگ نما، به قطعه سنگی گفته می شود که در نمای بنایی به کار می رود. این قطعه باید ریشه کافی را در اختیار قرار دهد تا ضمن مقاومت بالا در برابر شرایط جوی، استحکام بنا را نیز تامین کند.
11- اساس
اساس قشری از مصالح سنگی با مشخصات فنی و ضخامت معین است که روی یک بسته آماده شده راه یا لایه زیر اساس قرار می گیرد. این لایه برای تحمل بارهای وارده از لایه های بالاتر روسازی استفاده می شود که قشر اساس نامیده می شود.
12- اساس شنی و سنگی
اسانس شنی و سنگی در واقع مصالح شکسته شده شن و ماسه رودخانه با سنگ های معادن کوهی با مشخصات فنی معین را نشان می دهد. ابعاد هندسی مورد نظر روی قشر زیر اساس یا بستر روسازی قرار خواهد گرفت.
13- اساس قیری
اساس قیری مخلوطی از مصالح سنگی و قیر با مشخصات فنی است که با ضخامت مشخص روی بستر آماده شده راه یا لایه زیرین قرار می گیرد. این لایه نیز برای تحمل بارهای وارده از لایه های بالاتر روسازی استفاده می شود.
برخی از خدمات ما در رشته های مرتبط با این محتوا
حال که در حال مطالعه این مقاله هستید، به احتمال زیاد دانشجوی عمران، راهسازی و یا رشته های مرتبط هستید. خبر خوب این است که ما در تمامی این حوزه ها خدمات ارائه می‌دهیم. در زیر برخی از این خدمات را لیست کرده‌ایم:
- انجام پروژه عمران
- انجام پروژه متره و برآورد
- انجام پروژه معماری
- انجام مقاله عمران
- انجام پروژه سازه
- انجام پروژه راهسازی
14- اساس ماکادامی
اساس ماکادمی در واقع مخلوطی از سنگ کوهی با سنگ های رودخانه ای شکسته به اندازه های مشخص است که پخش آن روی قشر آماده انجام می شود. سطح راه برابر ابعاد، اندازه و ضخامت های مشخص شده در نقشه ها می باشد.
15- اندود سطحی
اندود سطحی یکی دیگر از اصطلاحات راهسازی است که به پخش یک لایه بسیار نازک قیر محلول یا لایه قیرآبه روی سطح آشفالی و بتنی انجام می شود تا سطوح ذکر شده بتوانند چسبندگی با قشر آسفالتی را داشته باشند و به درستی روی آن پخش شوند.
16- اندود آب بندی
اندود آب بندی برای اجرای آسفالت های حفاظتی روی انواع رویه های آسفالتی و بتنی موجود برای آب بندی و افزایش خاصیت نفوذناپذیری انجام می شود و می تواند آسیب دیدگی های سطحی را ترمیم کرده و باعث بهسازی موقت و افزایش عمر بهره داری ها شود. این نوع اندود با نام سیل کت نیز شناخته می شود.
17- بازیابی روسازی آسفالتی
بازیابی روسازی آسفالتی برای استفاده مجدد از آسفالت های قدیمی که قبلا کاربرد اولیه خود را به انجام رسانده اند، انجام می شود. پروسه بازیابی روسازی آسفالتی، برای انجام فعل و انفعالات روی آسفالت های قدیمی انجام می شود.
18- بتن آسفالتی با دانه بندی باز
بتن آسفالتی با دانه بندی باز، از مخلوط قیر و مصالح سنگی با دانه بندی باز که مناسب برای بالا بردن اصطکاک روسازی مرطوب است، بدست می آید.
19- بتن آسفالتی با دانه بندی متراکم
این نوع بتن از مخلوط قیر و مصالح سنگی که با دانه بندی های پیوسته مناسب ایجاد می شوند، تشکیل می شود. این محصول برای شرایط محلی با کاهش فضای خالی و افزایش مقاومت و عمر بیشتر استفاده می شود.
20- بستر روسازی راه
سطح تمام شده خاکی راه که مصالح لایه های روسازی روی آن قرار می گیرد، بستر روسازی راه نام دارد.
21- بهسازی و روکش آسفالتی
برای مرمت و اصلاح انواع آسیب دیدگی های سطحی و سازه ای و روسازی های آسفالتی که شامل تعمیرات سطحی، اجرای روکش های تقویتی، بازیافت و ترکیبی از این عملیات ها هستند بهسازی نامیده می شوند.
22- پل
پل در واقع سازه ای فلزی یا با مصالح ساختمانی دیگر است که جهت عبور راه، راه آهن، عابران پیاده و … از روی آب یا مسیرهای دیگر استفاده می شود.
23- آبرو
به هر نوع سازه ای به غیر از پل که برای تخلیه آب از زیر راه استفاده می شود، آبرو گفته می شود.
24- تخلیه آب های سطحی
تخلیه آب های سطحی شامل احداث نهرها، آبروهای باز و بسته است. لوله گذاری های سطحی، انحراف و تنظیم و کنترل جریان آب انهار و رودخانه ها و اجرای سایر کارهای تکمیلی و مطابق با نقشه های اجرایی در زیر گروه این موارد قرار می گیرند.
25- خاک مسلح
خاک مسلح از مجموعه خاک و مسلح کننده هایی تشکیل شده که به صورت نوارهای افقی در دل خاک قرار می گیرند و پوسته که از جنس بتن، فلز و مصالح دیگر است نمای خاک مسلح را تشکیل می دهد.
26- داربست
داربست در واقع سازه ای موقت است که برای نگهداری قالب بندی، سکوهای کار و تحمل بارهای حین اجرا برپا می گردد. داربست شامل شمع بندی، پایه های قائم، صفحات افقی، بادبندها و زیر سری ها و نظایر آن ها است.
27- راه انحرافی
راه انحرافی، راهی موقت برای عبور ترافیک در زمان قطع عبور از بخشی از راه بوده که از سوی مهندسان راهسازی ایجاد می گردد.
28- روسازی
روسازی در واقع راه سازه ای است که روی آخرین لایه متراکم شده خاک زمین طبیعی، خاک ریزها، کف برش های خاکی و سنگی قرار می گیرد.
29- زهکشی
زهکشی یکی دیگر از اقداماتی است که برای لوله گذاری های سطحی و زیرزمینی انجام می شود. مصرف زه های سنگی یا خرده های سنگی، انحراف و تنظیم و اجرای سایر کارهای تکمیلی، زهکشی نام دارد.
30- زیر اساس
زیر اساس به قشری از مصالح سنگی یا مخلوطی از مصالح و مواد افزودنی گفته می شود که با مشخصات فنی معین و به ضخامت مشخص روی بستر راه برای تحمل بارهای وارده از قشرهای بالای روسازی قرار می گیرد. در مجموع زیر اساس، اولین لایه از ساختمان روسازی راه را تشکیل می دهد.
ممکن است به برون سپاری این پروژه ها هم نیاز داشته باشید:
انجام پروژه اتوکد | انجام پروژه فولاد | انجام پروژه بتن
انجام پروژه GIS | انجام پروژه sap
31- زیر اساس شنی و سنگی
زیر اساس شنی و سنگی در واقع مصالح شنی رودخانه ای یک سنگ های شکسته شده در سنگ شکن است که با مشخصات فنی معین تهیه و روی بستر روسازی راه حمل می شود. این نوع زیر اساس، به ضخامت مورد نظر پخش شده و مطابق با شرایط فنی آبپاشی و کوبیده خواهد شد. قشر حاصل شده مطابق با این روند، زیر اساس شنی نام دارد.
32- کنترل فرسایش
کنترل فرسایش یکی دیگر از اصطلاحات راهسازی است که شامل ایجاد فضای سبز و تثبیت خاک با قیرآبه و پوشش با بتن پاشیده و شیب بندی است که با هدف کاهش از دست رفتن خاک به علت آب یا باد در یک منطقه خاص انجام می شود.
33- مدیریت روسازی راه
مدیریت روسازی راه یکی از اصطلاحات راهسازی است که کلیه فعالیت های مربوط به طراحی، نگهداری، ساخت، ترمیم، بهسازی و بازسازی روسازی شبکه راه ها را نشان می دهد. مدیریت روسازی راه، مجموعه ای از ابزار و روش هایی است که از ابزار و روش ها برای سازماندهی به شبکه روسازی ها جهت تصمیم گیری برای دست یافتن به برنامه های دراز مدت موثر و اقتصادی جهت نگهداری روسازی ها تا زمان رسیدن به سطح قابل قبول کمک می کند.
34- مجموعه قالب بندی
مجموعه قالب بندی در اصطلاحات راهسازی به مجموعه ای گفته می شود که جهت نگهداری بتن در شکل مورد نظر استفاده می شود. این مجموعه، مشتمل بر روی قالب، بدنه قالب، پشت بندها، چپ و راست ها و کلاف ها است.
35- میانه راه
میانه راه به قسمتی از عرض راه که در حد فاصل میان مسیر رفت و برگشت قرار می گیرد و مسیرهای رفت و برگشت را از هم جدا می کند، گفته می شود.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد اصطلاحات راهسازی و اهداف هر یک از آن ها صحبت کردیم. اگر در زمینه راهسازی فعال هستید، می توانید با این اصطلاحات راحت تر با افراد حرفه ای صحبت کنید و تجربیات بیشتری کسب کنید. این اصطلاحات معمولا در محیط های کاری بسیار تکرار می شوند.
مقالات پیشنهادی:
- درآمد رشته عمران: نحوه کسب درآمد دلاری + حوزه های درآمدزا
- انواع روش های متره و برآورد
- تفاوت متره باز و بسته
سوالات متداول
مهم‌ترین اصطلاحات راهسازی شامل چه مواردی اند؟
پل، زهکشی، مدیریت روسازی راه، مجموعه قالب بندی و میانه راه از جمله مهم‌ترین اصطلاحات راهسازی هستند که در این مقاله در مورد آن ها صحبت کردیم.
منظور از کنترل فرسایش در راهسازی چیست؟
کنترل فرسایش به مجموعه ای اقداماتی همچون کاشت درخت گفته می شود تا از فرسایش خاک جلوگیری کند.