دانشجویان مقطع ارشد و دکتری برای اینکه موفق به اخذ مدرک تحصیلی خود شوند، باید علاوه بر کسب نمره قبولی در واحدهای درسی، پروژه ای تحت عنوان پایان نامه ارائه دهند و در محضر استاد راهنماد و داوران از پروژه خود دفاع کنند. اما از آنجایی که اجرای پایان نامه نزدیک به یک سال زمان می برد و پروژه ای بسیار طولانی، جدی و مهم است، لازم است که قبل از انجام آن یک طرح کلی از پایان نامه ارائه شود.
در این طرح که پروپوزال نام دارد موضوع پایان نامه مطرح می شود و مواردی مانند پیشینه پژوهش، بیان مسئله، ضرورت حل مسئله، راهکارهای پیشنهادی و روش تحقیق بیان می گردد. در نتیجه اگر دانشجو موفق به اخذ تایید اساتید شد، می تواند پایان نامه خود را شروع کند در غیر این صورت پروپوزال ریجکت می شود دانشجو ملزم است موضوع را تغییر دهد. این کلی ترین تفاوتی بود که بین پروپوزال و پایان نامه وجود دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا سایر تفاوت ها را بررسی کنیم.
تفاوت پروپوزال و پایان نامه در اهداف پژوهشی
همانطور که می بینید انجام پروپوزال و پایان نامه از لحاظ ساختار محتوایی متفاوت از یکدیگر هستند و این تفاوت ریشه در متفاوت بودن اهداف دارد. در پروپوزال هدف بیان طرح کلی پژوهش به شیوه ای قانع کننده است در حالی که پایان نامه شامل نتیجه تحقیقاتی می شود که در پروپوزال نوید اجرای آن ها داده شده بود.
در پروپوزال سوالاتی مطرح می شوند که جواب نهایی آن ها در پایان نامه داده می شود. هدف از انجام پروپوزال این است که اساتید بخش در مورد ضرورت موضوع انتخابی شما و شایستگی شما برای حل مسئله قانع شوند. در پروپوزال هنوز از نتیجه پژوهش خبری نیست در حالی که هدف از انجام پایان نامه نشان دادن نتیجه اصلی تحقیقات می باشد.
با خواندن این مقاله “تفاوت پروپوزال دکتری و پروپوزال ارشد + بررسی کامل هر دو” اطلاعات ارزشمندی را به دست خواهید آورد که میتواند برای شما مفید و کاربردی باشد.
تفاوت پروپوزال و پایان نامه از لحاظ محتوا و ساختار
پروپوزال و پایان نامه از لحاظ ساختار و محتوا تفاوت دارند. در این بخش به تفاوت های ساختاری پایان نامه و پروپوزال پرداخته ایم:
ساختار پروپوزال
پروپوزال شامل بخش های مختلفی می شود که با توجه به فایل راهنمای پروپوزال، نظر اساتید و سیاست های دانشکده این بخش ها می توانند متفاوت باشند. با این حال یک قالب استاندارد برای پروپوزال وجود دارد که تقریبا مورد تایید تمام دانشگاه های کشور می باشد. این ساختار شامل موارد زیر می شود:
- عنوان و موضوع پروپوزال شامل معرفی موضوع، نام دانشگاه و دانشکده، رشته تحصیلی، نام اساتید، نام پژوهشگر و تاریخ دفاع از پروپوزال
- فهرست مطالب پروپوزال
- چکیده
- پیشگفتار پروپوزال
- طرح مسئله
- اهمیت و ضرورت پژوهش
- معرفی مبانی نظری پژوهش
- مطرح کردن فرضیات تحقیق
- ارائه مدل مفهومی
- رفرنس ها و منابع
- نتایج مورد انتظار
- پیشنهادات
- ارائه گانت چارت اجرای پایان نامه
- ضمایم پروپوزال
از محتواهای مرتبط و کاربردی که میتواند اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار دهد:
نحوه پیدا کردن موضوع برای پروپوزال (از سیر تا پیاز)
پروپوزال چیست؟ (اجزای پروپوزال و چگونگی نگارش آن)
سایت ثبت پروپوزال (برترین و معتبرترین سایت ها)
ساختار پایان نامه
پایان نامه در بر دارنده نتیجه نهایی پژوهش است و به صورت مکتوب باید ارائه شود. ساختار پایان نامه متفاوت از پروپوزال می باشد. این ساختار شامل موارد زیر می شود:
- عنوان و موضوع پایان نامه
- توضیحات مربوط به صفحه تقدیم پایان نامه
- صفحه مربوط به سپاسگزاری
- چکیده
- فهرست مطالب
- کلیات تحقیق شامل مقدمه، بیان مسئله، بیان محدودیت ها، ضرورت و اهمیت موضوع، بیان سوالات و فرضیه ها، تعریف مفاهیم و تعریف متغیرهای تحقیق
- مرور ادبیات شامل پیشینه تمام تحقیقاتی که تا کنون در ارتباط با موضوع مورد نظر انجام شده اند..
- روش تحقیق شامل بیان هدف تحقیق (بنیادی، کاربردی یا توسعه ای)، شیوه گردآوری اطلاعات (توصیفی یا تحلیلی)، تعیین جامعه آماری و نمونه و روش های نمونه گیری، ابزارهای گردآوری اطلاعات، تعیین روش آزمایش و روش تحلیل و آنالیز داده ها
- نتیجه تحلیل داده ها شامل جداول، اشکال، تحلیل های انجام شده، مقایسه نتیجه تحلیل ها و مقایسه نتایج تحلیل های به دست آمده با تحلیل های حاصل از تحقیقات پیشین
- نتیجه گیری شامل کاربردهای عملی تحقیق و نتیجه گیری در مورد سوالات مطرح شده و ارائه پیشنهادات برای تحقیقات آتی
- منابع شامل ارجاع به تمام رفرنس هایی که در پایان نامه استفاده شده اند.
تفاوت پایان نامه و پروپوزال از لحاظ حجم
تفاوت پروپوزال و پایان نامه در حجم محتوای آن ها است. حجم محتوای پروپوزال به مراتب کمتر از پایان نامه می باشد. حجم برخی پروپوزال ها به چند صفحه هم نمی رسد. در حالی که پایان نامه ها در بر دارنده حجم وسیعی از محتوا هستند و در قالب یک کتابچه صحافی و ارائه می شوند. بسیار مهم است که دانشجو تمام اقدامات پژوهشی و شرح جزئیات انجام شده را در پایان نامه بیان کند.
تاثیر پروپوزال و پایان نامه در معدل
از دیگر تفاوت های پروپوزال و پایان نامه، تاثیر آن ها در معدل شما می باشد. پروپوزال واحد تحصیلی جداگانه ای نیست که تاثیری در معدل شما داشته باشد. در واقع شما زمانی می توانید اقدام به ارائه پروپوزال نمایید که واحد تحصیلی پایان نامه را برداشته باشید.
اساتید در جلسه دفاع شما از پروپوزال نمره ای لحاظ نمی کنند و صرفا تایید یا عدم تایید موضوع شما اعلام می گردد. این در حالی است که نمره پایان نامه مستقیما در معدل شما تاثیر می گذارد و اساتید در پایان جلسه دفاع نمره نهایی شما را مشخص می کنند.
تفاوت پروپوزال و پایان نامه از لحاظ پتانسیل استخراج مقاله
یکی از تفاوت های مهمی که بین پروپوزال و پایان نامه وجود دارد، پتانسیل استخراج مقاله از این دو است. شما می توانید بعد از انجام پایان نامه اقدام به استخراج مقاله ژورنالی و کنفرانسی از آن نمایید در حالی که چنین قابلیتی در مورد پروپوزال وجود ندارد. شما حتی می توانید از دل پایان نامه تان یک کتاب استخراج کنید. با انجام این کار می توانید رزومه علمی خود را پر بار تر کنید.
لزوم ارائه نتیجه گیری در پروپوزال و پایان نامه
از دیگر تفاوت هایی که در مورد پروپوزال و پایان نامه وجود دارد، بخش نتیجه گیری است. در پروپوزال وجود بخشی به نام نتیجه گیری الزامی نیست هر چند که می توانید این بخش را اضافه کنید و برخی نتایج و پیشنهادات را در این بخش مطرح نمایید. این در حالی است که وجود بخش نتیجه گیری در پایان نامه الزامی است.
اگر هنوز سوالی دارید ، ممکن است پاسخ آن را در این مقالات پیدا کنید:
راهنمای نوشتن پروپوزال ارشد و دکتری 0 تا 100
0 تا 100 تمپلیت پروپوزال (ارشد و دکترا)
کلام پایانی در زمینه تفاوت پروپوزال و پایان نامه
همانطور که گفته شد در پروپوزال یک طرح کلی از تحقیق ارائه می شود و دانشجو قصد دارد با ارائه پروپوزال، استاد را قانع کند که انجام پایان نامه با چنین موضوعی توجیه منطقی و علمی دارد. این در حالی است که پایان نامه بعد از انجام تحقیقات کامل توسط دانشجو ارائه می شود و در بر دارنده نتایج دقیق طرح می باشد.
پروپوزال در دل پایان نامه قرار دارد و فصل سوم آن را شامل می شود. این ارائه در واقع پیش زمینه ای برای ارائه پایان نامه می باشد و حجم آن نیز به مراتب کمتر از پایان نامه می باشد.