پروپوزال چیست ؟ (اجزای پروپوزال و چگونگی نگارش آن)

اساتید دانشگاهی با توجه به پروپوزالی که ارائه می دهید می توانند عمق نگاه علمی شما را درک کنند. اگر دانشجوی مقطع ارشد یا دکتری باشید به احتمال بسیار زیاد نام انجام پروپوزال به گوش تان خورده است. اگر در ترم های نخست ارشد هستید باید به زودی آستین بالا بزنید و یک پروپوزال جان دار ارائه دهید. پروپوزال مسیر تحقیقاتی شما را در مقطع ارشد و دکتری مشخص می کند چرا که در واقع پیش زمینه ای برای ارائه پایان نامه می باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد پروپوزال، بخش های مختلف پروپوزال و نحوه نگاشتن آن به گفتگو بپردازیم.

جدول راهنمای پروپوزال چیست ؟ (اجزای پروپوزال و چگونگی نگارش آن)

پروپوزال چیست؟

زمانی که برای اولین بار وارد مقطع فوق لیسانس می شوید زمزمه هایی از ارائه پروپوزال در ترم اول به گوش تان می خورد. دانشجویان ترم بالایی به شما می گویند که هر چه زودتر برای ارائه پروپوزال خودتان را آماده کنید و زمان را از دست ندهید. اما پروپوزال چیست؟ پروپوزال (Proposal) که در واقع یک واژه لاتین است از ریشه Propose گرفته شده است که به معنی پیشنهاد دادن می باشد.

پروپوزال یک طرح اولیه از پایان نامه ای است که می خواهید د رانتهای دوره تحصیلی تان ارائه دهید. شما باید این طرح را طبق قواعد و اصول نگارش کنید و در محضر اساتید محترم ارائه دهید.

پروپوزال را می توان یک نقشه راه دانست که قرار است طرح پژوهشی شما را توجیه کند و اساتید را قانع نماید که موضوع و طرح انتخابی شما نوآورانه است، ارزش پژوهش دارد و دستاوردهای ارزنده ای در انتها عرضه می کند. در پروپوزال مسیر رسیدن به هدف پژوهشی شفاف سازی می شود.

اینکه آیا این مسیر اصلا شدنی است و عبور از آن با چه چالش هایی همراه خواهد بود؟ به چه ابزارهایی برای انجام طرح نیاز دارید؟ چه میزان بودجه و زمان برای اجرای طرح نیاز است؟ دستاوردهای طرح چه خواهد بود؟ چنانچه پروپوزال مورد تایید اعضای هیئت علمی دانشکده قرار گیرد، موضوع پروپوزال به نام شما ثبت می شود و می توانید برای ادامه این راه پژوهشی گام بردارید.

اگر موضوع پروپوزال برایتان جالب است، پیشنهاد می‌کنم کاوش بیشتری در این مقالات داشته باشید:

• 0 تا 100 تمپلیت پروپوزال (ارشد و دکترا)
• بررسی تفاوت پروپوزال و پایان نامه از تمامی جوانب + ساختار

تا زمانی که درک درستی در مورد اجزای تشکیل دهنده پروپوزال نداشته باشید، نمی توانید نگارش آن را شروع کنید و قدم از قدم بردارید. در این بخش قرار است شما را با بخش های مختلف پروپوزال آشنا کنیم.

موضوع و عنوان پروپوزال چیست ؟

پروپوزال شما باید یک عنوان مشخص داشته باشد. این عنوان نباید کلی و گیج کننده باشد. بلکه باید یک عنوان دقیق و همراه با جزئیات کامل باشد. همخوانی داشتن موضوع پروپوزال با موضوع پژوهش از الزامات مهم است. موضوع باید به نحوی تعیین شود که بتوان از روی عنوان موضوع به اهداف پژوهشی پی برد.

در این بخش باید به مواردی مانند عنوان پروپوزال، نام نویسنده، استاد راهنما، دانشگاه محل تحصیل، تاریخ ارائه پروپوزال و استاد مشاور اشاره کنید و از آرم دانشگاه خود در این بخش استفاده نمایید. خوب است که عنوان پروپوزال را هم به زبان فارسی و هم به زبان انگلیسی مطرح کنید و بدین شکل سطح پژوهش خود را ارتقا دهید. سعی کنید عنوان پروپوزال را به دور از هر گونه اغراق و مبالغه انتخاب کنید و سعی در جلب توجه داوران نداشته باشید. عنوان پروپوزال باید مطابق با واقعیت باشد.

چکیده پروپوزال

این بخش را باید در ابتدا خالی بگذارید و زمانی که آخرین بخش از پروپوزال یعنی رفرنس دهی را انجام دادید سراغ چکیده بیایید و یک خلاصه 100 تا 200 کلمه ای در مورد کل طرح ارائه دهید. این بخش از پروپوزال در زمان ارائه اهمیت زیادی دارد و در مخاطب کشش لازم را برای گوش دادن به ادامه طرح ایجاد می کند.

اصطلاحات و واژگان

بخش مهمی از پروپوزال که نباید آن را دست کم بگیرید بخش مربوط به اصطلاحات و کلیدواژه هاست. این کلید واژه ها یک دورنمای هر چند مبهم اما کلی در مورد طرح شما در ذهن مخاطب ایجاد می کند. در انتخاب کلیدواژه ها باید دقت زیادی به خرج دهید چرا که تصویر اصلی طرح شما را در ذهن مخاطب شکل می دهد و مخاطب تا انتها با همان تصویر جلو می رود. تعداد کلمه های کلیدی باید بین 3 تا 6 کلمه باشند.

فهرست پروپوزال

مبادا فهرست پروپوزال را از قلم بیندازید. یکی از مهمترین بخش های پروپوزال، فهرست آن است. فهرست باید جامع، دقیق و مطابق با قواعد فهرست نویسی دانشگاه شما باشد. بنابراین سعی کنید فهرست را از روی فایل راهنمای پروپوزال دانشگاه خودتان تدوین کنید و زیرشاخه ها را به درستی بنویسید.

پیشگفتار پروپوزال

یکی از اولین اجزای پروپوزال که در همان ابتدا به آن پرداخته می شود پیشگفتار است. در پیشگفتار یا مقدمه ایده کلی طرح بیان می شود. بسیار مهم است که در بیان مقدمه از زیاده گویی پرهیز کنید و این بخش را مفید و مختصر نگارش نمایید. مطرح کردن فرضیات پژوهش از نکات مهم نگارش مقدمه است. سعی کنید در نگارش مقدمه ساده گویی کنید و این بخش را بیش از حد تخصصی نکنید.

طرح مسئله پژوهش

بخش مهم دیگری که در پروپوزال وجود دارد بخش مربوط به طرح مسئله و طرح فرضیه است. شما باید بتوانید یک سوال در این بخش طرح کنید که ذهن مخاطب را درگیر کند و برای یافتن پاسخ آن مشتاق شنیدن ادامه طرح پژوهشی شود. در این بخش باید بگویید که دقیقا دنبال حل چه مسئله ای هستید و هدف تان از طرح کردن این مسئله چیست.

اینکه حل کردن این مسئله در نهایت چه سود و منفعتی به دنبال دارد؟ بسیار مهم است که در نگارش این بخش قلم خوبی داشته باشید و بتوانید مخاطب را قانع کنید که طرح شما توجیه پژوهشی و علمی دارد. از طرح کردن سوالات انحرافی و غلط دوری کنید چرا که ذهن مخاطب را به هم می ریزد. حدس و گمان های منطقی را در این بخش مطرح کنید و برای چگونگی حل آن ها تئوری ارائه دهید.

ضرورت موضوع پروپوزال

بخش مهم دیگری که در پروپوزال وجود دارد، ضرورت موضوع است. شما در این بخش باید بگویید تحقیق شما چه اهمیتی دارد و چه تاثیراتی روی قسمت های مختلف اعمال می کند. به عنوان مثال نتیجه تحقیق شما چه اثراتی روی بخش های مختلف صنعت یا حوزه ای که در آن فعالیت می کنید خواهد داشت. آیا نتایج خلاقانه ای در انتها دستگیرتان می شود؟

اگر به دنبال پاسخ سوالات خود هستید، پیشنهاد می‌کنیم محتوای “نحوه پیدا کردن موضوع برای پروپوزال (از سیر تا پیاز)” را با دقت بررسی کنید.

پیشینه پژوهش

بخش دیگری که در پروپوزال چیست ؟ باید سراغ آن بروید، پیشینه پژوهش است. در این بخش باید سراغ تحقیقات و پژوهش هایی بروید که سایر محققان تا به امروز در حوزه مرتبط با طرح شما انجام داده اند. اینکه تا به امروز چه دستاوردهایی در این حیطه حاصل شده در پیشینه پژوهش می آید. بسیار مهم است که تعداد مقالات و پژوهش های زیادی را مورد بررسی قرار دهید و خلاصه آن ها را در این بخش مطرح کنید.

هر چه تعداد مقالات مورد بررسی شما بیشتر باشد، پیشینه پژوهش غنی تری خواهید داشت و تسلط خودتان بر موضوع بیشتر می شود که حسابی خوشایند اساتید است. به کمک پیشینه پژوهش می توانید به فرضیات جدیدی برای کار پژوهشی خودتان برسید و اطلاعات اولیه غنی و جامعی دست و پا کنید.

اهداف پژوهش

بخش مهم دیگری که در پروپوزال وجود دارد، بخش مربوط به اهداف تحقیق است. در این بخش باید به دور از هر گونه پرده پوشی و کاملا شفاف و گویا بیان کنید که هدف تان از تحقیق چیست؟ بسیار مهم است که خروجی پژوهش شما دستاوردهای جدیدی برای دنیای علم داشته باشد و چیز جدیدی به حوزه ای که در آن فعالیت می کنید اضافه کند.

روش تحقیق

ابزارها، تکنیک ها و روش های مختلفی برای انجام یک پژوهش وجود دارند و شما در این بخش باید توضیح دهید که می خواهید از کدام ابزار و تکنیک ها استفاده کنید. تحقیق شما از نوع پیمایشی، نیمه تجربی، توصیفی یا تاریخی است؟ اگر می خواهید از یک نرم افزار محاسباتی خاص استفاده کنید باید نام این نرم افزار را بیاورید و تکنیک ها و ابزارهای مورد استفاده را دقیق شرح دهید. بسیار مهم است بتوانید اساتید را قانع کنید که مسئله شما با استفاده این ابزارها و تکنیک ها قابل حل است.

نتیجه گیری

در بخش نتیجه گیری باید یک جمع بندی کلی از طرح پیشنهادی داشته باشید. در واقع لازم است که خلاصه ای از کل طرح را بیان کنید و دست آخر به یک نتیجه معقول برسید. نتیجه گیری باید خلاصه، مفید، مختصر، جذاب و قانع کننده و دقیق باشد.

زمانبندی پروژه

شما می توانید با توجه به مواردی که در پروپوزال مطرح شدند، در مورد زمان تقریبی انجام پایان نامه یک توضیح کوتاه ارائه دهید تا اساتید درک زمانی بهتری از مدت زمان اجرای پایان نامه داشته باشند. ارائه زمان ها در یک جدول بهترین کاری است که می توانید انجام دهید.

پیشنهادات

بخش مهم دیگر در پروپوزال بخش پیشنهادات است. شما می توانید ایده هایی که پتانسیل بالایی برای اجرا دارند را در این بخش مطرح کنید تا راهگشای سایر محققان شوند. موضوعات پیشنهادی باید در راستای موضوع اصلی پروپوزال شما باشند.

فهرست منابع

برای نوشتن این بخش از پروپوزال نیاز به دانستن شیوه های مختلف رفرنس دهی دارید. شما باید به ترتیب از تمام کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها، پژوهش ها و منابعی که در پروپوزال خود استفاده کردید یاد کنید و آن ها را به شکل اصولی معرفی نمایید.

با خواندن این مقالات میتوانید اطلاعات مفید و کاربردی بیشتری در زمینه پروپوزال کسب کنید:

• سایت ثبت پروپوزال (برترین و معتبرترین سایت ها)
• تفاوت پروپوزال دکتری و پروپوزال ارشد + بررسی کامل هر دو
• راهنمای نوشتن پروپوزال ارشد و دکتری 0 تا 100

کلام پایانی در مورد پروپوزال چیست ؟

نوشتن پروپوزال به ظاهر کار ساده ای می آید اما در واقع نیاز به مهارت، دانش، دقت و هوشمندی دارد. بسیاری از پروپوزال های دانشگاهی بعد از طرح شدن ریجکت می شوند به این معنا که اساتید آن ها را قبول ندارند و از دانشجو می خواهند در موضوع یا بدنه پروپوزال تغییراتی ایجاد دهد. بنابراین خوب است که قبل از نگارش پروپوزال در مورد نحوه نوشتن آن و بخش های مهم آن اطلاعات کافی داشته باشید تا بتوانید سوت داوران را به نفع خود به صدا در آورید.