اگر عناصر کلیدی در موفقیت یک کسب و کار را در کنار هم بچینیم به دو عنصر اصلی بر می خوریم: مارکتینگ پلن و بیزینس پلن. اگر جزو کسانی هستید که تا کنون تصور می کردید مارکتینگ پلن همان بیزینس پلن است اکنون متعجب شده اید. این دو دارای تفاوت های ریشه ای با یکدیگر می باشند. این دو از جنبه های کلیدی در موفقیت یک کسب و کار هستند و در طی چرخه حیات کسب و کار رشد و تکامل پیدا می کنند. اما برای شفاف شدن موضوع بهتر است در ادامه همراه ما باشید تا تفاوت های اصلی این دو را بررسی کنیم.
بیزینس پلن چیست؟
اگر می توانید در درک تفاوت های مارکتینگ پلن و بیزینس پلن صبوری کنید و نمی خواهید لقمه حاضر آماده را درجا تحویل بگیرید، بهتر است در ابتدا سراغ شفاف سازی این مفاهیم مهم برویم.
بیزینس پلن یک طرح گسترده و جامع از کسب و کار شماست که جنبه های مهمی مانند نام شرکت، نوع محصولات و خدمات، مزایای رقابتی، تحلیل رقبا و تحلیل بازار، نوع فعالیت ها، موقعیت جغرافیایی کسب و کار، مخاطبین هدف، پرسونای مخاطب، کانال های توزیع محصول و خدمات و همچنین جنبه های مارکتینگ یعنی استراتژی های بازاریابی و فروش را در بر می گیرد.
اغلب افراد بیزینس پلن را یک ابزار مالی برای قانع کردن شرکای، بانک ها و سرمایه گذاران می بینند اما این ابزار فراتر از این حرفهاست. بیزینس پلن در واقع نقشه راه شما برای موفقیت است. نقاط ضعف و قوت کسب و کار شما، تهدیدها و فرصت های پیش رو، پتانسیل های رشد و برنامه های راهبردی و عملیاتی در این طرح معرفی می شوند. بیزینس پلن در واقع چکیده ای جامع، مفید و قابل استناد است که می توان با تکیه بر آن یک کسب و کار را همچون یک کودک نوپا از آغاز تا به بلوغ رساند.
مارکتینگ پلن چیست؟
برای اینکه تفاوت مارکتینگ پلن و بیزینس پلن را خوب متوجه شوید، باید درک درستی از مارکتینگ پلن داشته باشید. مارکتینگ پلن همانطور که از نام آن پیداست روی استراتژی های بازاریابی و فروش تمرکز دارد. طبق این طرح قیمت خرده فروشی و عمده فروشی محصولات، قیمت خدمات، بازار هدف، رقبای بازار و استراتژی های تبلیغاتی مشخص می شوند. در مارکتینگ پلن مشخص می شود که مشتری قرار است چگونه جذب خدمات و محصولات شما شود. در واقع اینکه شما قرار است چه چیز از آستین در آورید و چگونه مشتری را مجذوب برند خود کنید در این طرح مشخص خواهد شد.
تفاوت مارکتینگ پلن و بیزینس پلن از لحاظ اجزای تشکیل دهنده و ساختار
مارکتینگ پلن و بیزینس پلن از لحاظ ساختار دارای ساختاری متفاوت هستند. در ابتدا به اجزای تشکیل دهنده بیزینس پلن می پردازیم:
- نام شرکت و شرح کسب و کار
- خلاصه ای از تحقیقات بازار و تحلیل رقبا
- مزایای رقابتی در مقایسه با رقیبان
- مارکتینگ پلن یا برنامه بازاریابی
- ساختار سازمانی
- منابع انسانی
- تشریح سیستم مالی
- برآوردهای مالی
- فرآیندهای اجرایی در کسب و کار
و اما بشنوید از اجزای تشکیل دهنده مارکتینگ پلن:
- خلاصه اجرایی شامل استراتژی های بازاریابی
- تجزیه و تحلیل بازار و تشریح فرصت ها و تهدیدهای بازار
- اهداف بازاریابی با ویژگی هایی مثل خاص بودن، مرتبط بودن با کسب و کار، قابل اندازه گیری بودن و قابل دستیابی بودن
- استراتژی های بازاریابی مثل بازاریابی محتوایی، شبکه های اجتماعی، بازاریابی ایمیلی، موتورهای جستجو و تکنیک های تبلیغات
- برنامه زمانبندی
- بودجه بندی
- ارزیابی و بازبینی مارکتینگ پلن
تفاوت مارکتینگ پلن و بیزینس پلن از لحاظ جامع بودن
اگر بخواهیم صاف و سر راست یکی از مهمترین تفاوت های مارکتینگ پلن و بیزینس پلن را مطرح کنیم باید بگوییم که مارکتینگ پلن یک بخش کلیدی از بیزینس پلن است و زیرمجموعه آن محسوب می شود. مارکتینگ پلن همواره در راستای بیزینس پلن حرکت می کند و از مسیر آن خارج نمی شود. بنابراین می توان مارکتینگ پلن را یک بخش کوچک در قلب بیزینس پلن دانست.
مارکتینگ پلن مهم تر است یا بیزینس پلن؟
برای برخی افراد سوال است که آیا مارکتینگ پلن مهم تر است یا بیزینس پلن؟ در پاسخ باید بگوییم که استراتژی های پایه ای سازمان در هر زمینه ای در بیزینس پلن آورده می شوند. بنابراین استراتژی های مارکتینگ پلن نیز در این برنامه جای دارند. هر دوی این موارد برنامه های راهبردی هستند با این حال مارکتینگ پلن بخشی از بیزینس پلن است و اینطور به نظر می رسد که بیزینس پلن اهمیت بیشتری دارد. اما به صورت کلی نمی توان گفت که مارکتینگ پلن مهمتر است یا بیزینس پلن. همه چیز به شرایط و هدف بستگی دارد.
تفاوت مخاطبین مارکتینگ پلن و بیزینس پلن
مخاطبین مارکتینگ پلن و بیزینس پلن دو گروه متفاوت هستند. در واقع مخاطبان اصلی بیزینس پلن را می توان مدیران اجرایی کلیدی در سازمان، مشتریان بالقوه، کارمندان و شرکای تجاری دانست در حالی که مخاطبین اصلی مارکتینگ پلن وام دهندگان، سرمایه گذاران و تیم تولید و مدیران بازاریابی هستند. مارکتینگ پلن به هیچ عنوان به مشتریان ارائه نمی شود.
اغلب تحلیل گران مالی، وام دهندگان و اسپانسرها مارکتینگ پلن را از درون بیزینس پلن استخراج می کنند. اگر بحث بر سر وام دادن و سرمایه گذاری باشد مارکتینگ پلن اهمیت ویژه تری پیدا می کند. کما اینکه سرمایه گذاران و وام دهندگان نیز روی بخش های مربوط به عدد و رقم در بیزینس پلن تمرکز بیشتری دارند. این در حالی است که ماهیت و کلیت بیزینس پلن اغلب برای مدیران اجرایی، کارمندان و آن دسته از افرادی که می خواهند سکان کشتی یک کسب و کار را به دست بگیرند اهمیت ویژه تر دارد.
تفاوت مارکتینگ پلن و بیزینس پلن در دوره های بازبینی و به روز رسانی
اگر تصور می کنید با نوشتن یک بار مارکتینگ پلن و بیزینس پلن کارتان با این طرح ها به پایان رسیده سخت در اشتباه هستید. شما باید به صورت دوره ای مارکتینگ پلن و بیزینس پلن را مورد بازبینی و اصلاح قرار دهید. شرایط بازار و شرایط اقتصادی به هیچ عنوان دارای ثبات نیست و به تبع آن میزان فروش، درآمدزایی و شیوه های تبلیغاتی و راه های جذب مشتری نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.
بیزینس پلن را کافیست سالی یک بار مورد بازبینی قرار دهید در حالی که مارکتینگ پلن نیاز به بازبینی های سه ماهه دارد. مقایسه فعالیت های صورت گرفته و آنچه که در مارکتینگ پلن ترسیم شده به شما سرنخ های خوبی در مورد سنجش موفقیت تان می دهد. لازم است که طبق شرایط اقتصادی جدید و تغییرات بازار، بازبینی های جدی در مارکتینگ پلن اعمال کنید.
تفاوت مارکتینگ پلن و بیزینس پلن در نشان دادن اهداف کسب و کار
بیزینس پلن اهداف کسب و کار را نشان می دهد و این در حالی است که مارکتینگ پلن قادر به نشان دادن اهداف کسب و کار نیست. در بیزینس پلن اهداف کسب و کار شما باید به طور شفاف توضیح داده شوند. در واقع هیچ نقطه گنگ یا مبهمی نباید در مورد اهداف کسب و کار شما وجود داشته باشد.
در مارکتینگ پلن به این موضوع اشاره می شود که کسب و کار شما از طریق کدام ابزارها و استراتژی های بازاریابی و فروش و تبلیغات می تواند به اهداف تعیین شده در بیزینس پلن نائل شود. در مارکتینگ پلن راهبردها و شیوه رسیدن به اهداف مشخص می شوند.
بعد از اینکه تفاوت مارکتینگ و بیزینس پلن رو متوجه شدید میتوانید برای انجام پروژه بیزینس پلن کلیک نمائید تا کسب و کار خود را هدفمند پیش ببرید.
کلام پایانی
مارکتینگ پلن و بیزینس پلن هر به سازماندهی کسب و کار منجر می شوند. بیزینس پلن یک طرح بزرگ و جامع از کسب و کار شماست که تمامی ابعاد مهم مانند بازاریابی، نیروی انسانی، استراتژی های تبلیغاتی، امور مالی و سود و زیان و بودجه بندی را در نظر می گیرد.
این در حالی است که در مارکتینگ پلن تمرکز صرفا روی موضوعی به نام فروش، درآمد، تبلیغات و تحقیقات بازار است. و اما در مورد اینکه کدام یک بر دیگری ارجح است باید بگوییم بیزینس پلن اهمیت بیشتری دارد چرا که عناصر مارکتینگ پلن را در دل خود جای داده است.