آیا تا به حال نگارش مقاله انجام داده اید؟ برای افرادی که دانشجوی تحصیلات تکمیلی هستند یا به عنوان محقق فعالیت میکنند، چاپ مقاله در یک ژورنال نمایه شده (Index-Journal) دغدغه مهمی است. البته ایندکس یا نمایه، به مجله یا ژورنالی مربوط میشود که مقالات در آن انتشار می یابد. در این مقاله قصد داریم تا به صورت مختصر و مفید درباره نمایه مجلات و انواع آن صحبت کنیم. پس اگر قصد انتشار مقاله در یک مجله معتبر را دارید و هنوز از نمایه مقاله یا Index آن اطلاعی ندارید، در این مقاله با کارت پروژه همراه باشید.
نمایه و ایندکس مقالات؛ ابزار دسترسی آسان به اطلاعات علمی
در دنیای امروز و با افزایش حجم اطلاعات علمی، دسترسی به اطلاعات مورد نیاز، چالشی بزرگ برای محققان، دانشجویان و سایر کاربران است. نمایه شدن مقالات، یکی از مهم ترین ابزارهایی است که این چالش را برطرف میکند. نمایه به فهرست بندی و دسته بندی مقالات علمی در پایگاه های اطلاعاتی بزرگ گفته میشود. این کار به این علت است که کاربران بتوانند به راحتی و با استفاده از کلمات کلیدی، مقالات مورد نظر خود را پیدا کنند.
چرا نمایه سازی مجلات مهم است؟
به عنوان یک نویسنده، انتشار تحقیقات خود در یک مجله نمایه شده اعتبار و دیده شدن کار شما را افزایش میدهد. مجلات نمایه شده عموماً دارای کیفیت علمی بالاتری نسبت به مجلات غیر نمایه شده هستند. با رشد مجلات دسترسی باز و مجلات آنلاین، شناخت مجلات نا معتبر و ناشران آنها دشوار شده است. همچنین هر روز افراد بیشتری به عنوان الزامی برای فارغ التحصیلی، ترفیع، یا کمک مالی به انتشار مقاله در یک مجله نمایه شده نیاز دارند.
علاوه بر این به عنوان یک نویسنده، مهم است اطمینان حاصل کنید که تحقیقات شما توسط افراد بیشتری دیده میشود. پایگاه‌های اطلاعاتی شاخص، اغلب اولین مکان‌هایی هستند که محققان و عموم مردم برای اطلاعات خاص جستجو میکنند. نمایه در یک یا چند پایگاه داده معروف، نشانه اعتبار مجله است. انتشار مقاله در یک مجله غیر نمایه شده میتواند به زیان شما باشد.
مهم ترین تفاوت اچ ایندکس با ایندکس مقاله چیست؟
تفاوت اصلی index با H-index در این است که نمایه مقاله یا index یک شاخص کلی برای ارزیابی و فهرست بندی مقالات است، در حالی که H-index یک شاخص کمی برای امتیاز دهی به کیفیت تولیدات علمی پژوهشگران است. به عبارت دیگر H-Index شاخصی است که نشان میدهد یک پژوهشگر تا چه اندازه بهره وری داشته، چقدر در زمینه تخصصی خود تأثیرگذار بوده و به هر مقاله چقدر استناد شده است. مثلا یک پژوهشگر با ایندکس 100، ممکن است صدها مقاله منتشر کرده باشد، اما اگر به این مقالات فقط چند بار استناد شده باشد، H-index آن پژوهشگر ممکن است بسیار پایین باشد. در مقابل، یک پژوهشگر با index 20 ممکن است فقط بیست مقاله منتشر کرده باشد، اما چون به این مقالات بارها استناد شده است، اچ ایندکس او بالا میرود.
چند پایگاه داده معتبر برای نمایه مقاله در ایران
اکنون که متوجه شدید نمایه یا ایندکس مقاله به چه معناست، خوب است بدانید که در ایران نیز در سال های اخیر مراکز معتبری به حوزه ایندکس وارد شده اند. در ادامه متن به معرفی تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
- پایگاه داده استنادی علوم ایران (ISC): این پایگاه داده توسط مرکز اطلاعات علمی ایران ایجاد شده است و مقالات منتشر شده در مجلات داخلی و خارجی را نمایه میکند.
- پایگاه داده مرکز ملی نمایه‌سازی و استنادی علوم ایران (ISC-E): این پایگاه داده نیز توسط مرکز اطلاعات علمی ایران (ISC) ایجاد شده است و مقالات منتشر شده در مجلات داخلی را نمایه میکند.
- پایگاه داده علمی جهاد دانشگاهی(SID): این پایگاه داده توسط جهاد دانشگاهی ایجاد شده است ومقالات منتشر شده در مجلات داخلی و خارجی را نمایه میکند.
مزایای ایندکس کردن مقالات
نمایه مقاله، مزایای زیادی برای محققان، دانشجویان و سایر کاربران دارد. برخی از مهم ترین مزایای آن را در ادامه می آوریم.
- دسترسی آسان کاربر به اطلاعات
- افزایش شانس پذیرش در دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی
- افزایش فرصت‌های شغلی پژوهشگر
- افزایش اعتبار علمی مقالات نمایه شده
- افزایش قابلیت استنادمقالات نمایه شده
در نمایه مقاله به این نکات توجه کنید
ایندکس کردن مقالات توسط مجله ای که مقاله در آن منتشر میشود، انجام میگیرد. نویسندگان مقالات نمیتوانند به طور مستقیم مقاله خود را ایندکس کنند. هنگام انتخاب مجله برای انتشار مقاله، باید به این نکته توجه داشته باشید که مجله مورد نظر در چه پایگاه های اطلاعاتی نمایه شده است. مجلات نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی معتبر، رتبه علمی بالاتری دارند.
علاوه بر این پایگاه های اطلاعاتی نمایه سازی تخصصی برای رشته ها و مناطق خاص نیز وجود دارد. برای محققان ضروری است که مجله ای را انتخاب کنند که با دامنه و کیفیت تحقیق آنها همسو باشد زیرا انتشار در مجلات نمایه شده باعث افزایش دید و اعتبار تحقیق می شود که می تواند چشم انداز شغلی و همکاری ها را گسترش دهد.
انواع پایگاه های معتبر در زمینه نمایه سازی
انواع مختلفی از نمایه سازی توسط سازمان های مختلف استفاده میشود. برخی از انواع رایج نمایه سازی مجلات را در ادامه شرح میدهیم.
Web of Science (WoS): یک پایگاه داده نمایه سازی شناخته شده و معتبر است که طیف گسترده ای از رشته ها را پوشش میدهد. مجلات نمایه شده در WoS معتبر تلقی میشوند و تأثیر بیشتری بر جامعه دانشگاهی دارند. این پایگاه، مجلات را بر اساس معیارهای دقیق از جمله تجزیه و تحلیل استناد، کیفیت محتوا و استانداردهای ویرایشی ارزیابی میکند.
Scopus: اسکوپوس یکی دیگر از پایگاه داده های نمایه مقاله سازی پرکاربرد است که طیف وسیعی از رشته ها را پوشش میدهد. Scopus مجلات را بر اساس کیفیت محتوا، فرآیند بررسی همتا، استانداردهای ویرایشی و تحلیل استناد ارزیابی میکند. مجلات نمایه شده در اسکوپوس معتبر محسوب میشوند و در جامعه دانشگاهی از دید بالاتری برخوردارند.
PubMed: پاپ مد سنترال یا (PMC) در حقیقت بخش دیجیتال کتابخانه ملی آمریکا است. پاپ مد یک پایگاه تخصصی نمایه و مجلات در زمینه زیست پزشکی و علوم زیستی است و به طور گسترده توسط محققان در این زمینه ها برای جستجوی ادبیات و استناد استفاده میشود. مجلات نمایه شده در PubMed در جامعه زیست پزشکی و علوم زیستی قابل اعتماد و معتبر هستند.
Google Scholar : گوگل اسکالر یک موتور جستجوی متداول است که مجموعه وسیعی از متون علمی، از جمله مجلات را فهرست میکند. گرچهGoogle Scholar از معیارهای دقیق مانند سایر پایگاه های نمایه سازی پیروی نمیکند اما ابزار مفیدی برای محققان برای کشف و دسترسی به طیف گسترده ای از مقالات تحقیقاتی است.
دایرکتوری مجلات دسترسی آزاد (DOAJ): یک دایرکتوری آنلاین است که مجلات دسترسی باز با کیفیت بالا را از رشته های مختلف نمایه میکند. DOAJ مجلات را بر اساس موارد سختگیرانه ای چون کیفیت محتوا، فرآیند بررسی همتا و خط مشی دسترسی آزادمورد بررسی قرار میدهد.
کلام پایانی
نمایه یا ایندکس یک ابزار یافتن مقاله است، نه فهرستی از موضوعات و شماره صفحات در پشت جلد کتاب. نمایه سازی مقالات گاهی اوقات به عنوان پایگاه داده نیز شناخته میشود. استفاده از یک نمایه مقاله، زمانی که یک مجله خاص را در ذهن ندارید صرفه جویی زیادی در زمان میکند. برخی از این ایندکس ها، مجلات، روزنامه ها، فصل های کتاب، ارائه کنفرانس ها، پایان نامه ها یا سایر مطالب را نیز پوشش میدهند. هنگامی که نیاز به یافتن مجموعه ای جامع از مقالات در رابطه با موضوع یا انجام پروژه دانشجویی دکتری خود دارید، کارآمدترین ابزار برای جستجوی آسان در بین هزاران مقاله و مجله، کمک گرفتن از نمایه است.
موسسه کارت پروژه با سابقه چند ساله خود در حوزه سفارش نوشتن مقاله توانایی انجام مقاله isi را در تمامی موضوعات و مقاطع تحصیلی دارا می باشد. با وجود متخصصین با تجربه که با کارت پروژه همکاری می کنند سفارش نوشتن مقاله برای تمامی دانشجویان و پژوهشگران راحت تر از همیشه خواهد بود.